- Het weer – van voorspelling naar beheersing
- Hagelbuien, onweer en zware windstoten in Abu Dhabi
- China zorgde ervoor dat de Olympische Zomerspelen 2008 niet verregenden
- Kunnen we het pad van orkanen beïnvloeden of hun windsnelheid afremmen?
- Duistere toepassingen van weermodificatie – het weer als wapen
- Zilvertoxiciteit, aardbevingen en tsunami’s: het gevaar van knoeien met Moeder Natuur
Voordat we computers, algoritmen, Internet en radar hadden, voorspelden we het weer door te kijken naar de huidige weersomstandigheden, luchtdruk en gebruikten we wiskunde om berekeningen te maken en prognoses te ontwikkelen. Nu hebben we computer-based modellen en andere complexe systemen die gegevens halen uit allerlei atmosferische factoren. Nieuwe technologie stelt ons niet alleen in staat om nauwkeurige voorspellingen te doen; met de laatste technologische ontwikkelingen kunnen we het weer ook opzettelijk manipuleren en bepaalde weersomstandigheden zelfs creëren.
Het weer voorspellen met supersized computers
Weersvoorspellingen worden tegenwoordig met enorm grote supercomputers gedaan. Ze zijn bijna net zo groot als schoolbussen en analyseren miljoenen stukjes informatie van waterstanden, windsnelheden, temperatuur, vochtgehalte en luchtdruk uit de hele wereld. Daar worden algoritmen op losgelaten die de eigenschappen van de atmosfeer vertegenwoordigen en modellen creëren waarmee men in staat is om complexe weersystemen te simuleren en nauwkeurige voorspellingen te doen, tot wel 16 dagen vooruit. Met supercomputers kunnen we wereldwijd luchtkwaliteit, seizoensgebonden klimaat, oceaangolven, orkanen en overstromingen voorspellen. Voor het genereren van prognoses is menselijke inbreng net zo belangrijk als computers. Zelfs de meest geavanceerde digitale modelleringsystemen genereren soms tegenstrijdige informatie en het is aan de mens om daar context en nuance aan toe te voegen. Volgens de National Weather Service ontstaan de meest accurate voorspellingen als algoritmes met menselijke input gecombineerd worden.
Met weersvoorspellingen kunnen we ook een heleboel andere dingen voorspellen. IBM heeft onlangs de digitale bestanden van The Weather Company overgenomen en door een combinatie van rekenkracht, big data en atmosferische wetenschap krijgen we steeds beter inzicht in het weer. IMB verzamelt gegevens van duizenden vluchten, miljoenen mobiele telefoons en miljarden andere referentiepunten en gebruikt deze informatie om verschillende verdere voorspellingen te doen, toegesneden op specifieke sectoren zoals de luchtvaart, de detailhandel, de beurs en verzekeringen. Luchtvaartmaatschappijen gebruiken weergegevens bijvoorbeeld om vertragingen te voorspellen of voorkomen en verzekeraars kunnen deze data gebruiken om risico te berekenen.
Het weer – van voorspelling naar beheersing
De mogelijkheid om het weer te kunnen beïnvloeden heeft al geleid tot grootschalige overheids- en particuliere investering in verschillende weermodificatie-initiatieven. De meest voorkomende vorm van weermodificatie is cloud seeding. Dit is een techniek waarbij wolken met behulp van speciale vliegtuigen, raketwerpers en zelfs autonome drones ‘geïmpregneerd’ worden met kleine deeltjes zoals zilverjodide, zouten, droogijs of natriumchloride. Dit versnelt de vorming van ijskristallen, wat uiteindelijk leidt tot versnelde regen- of sneeuwval.
Nu de bevolkingsgroei steeds meer druk uitoefent op de watervoorraden, zijn zowel waterbedrijven als overheden in toenemende mate bereid om alles op alles te zetten om watervoorziening te stimuleren. Cloud seeding wordt door meer dan vijftig landen over de hele wereld al regelmatig toegepast, waaronder de VS, India, Australië, Rusland en China. Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat de technologie in China jaarlijks al 50 miljard ton kunstmatige regen heeft geproduceerd. Daarmee is het de grootste gebruiker van cloud seeding-technologie ter wereld.
Hagelbuien, onweer en zware windstoten in Abu Dhabi
In 2011 meldden The Arabian Business, de Britse Sunday Times en andere kranten dat wetenschappers, gefinancierd door de president van de VAE, tussen juni en augustus 2010 meer dan vijftig kunstmatige hagel-, regen- en onweersbuien creëerden in het gebied rond Muhadha. Helmut Fluhrer, oprichter van het bedrijf Metro Systems International dat verantwoordelijk is voor het project, maakte bekend dat ze hiervoor gebuikmaakten van enorme ionisers. Daarmee werden velden van negatieve deeltjes gecreëerd om wolkvorming en regenbuien te produceren. Aangezien deze stortbuien middenin de zomer plaatsvonden, wanneer er meestal geen druppel regen valt, waren omwonenden verbijsterd. De directeur van Advanced Studies voor duurzaamheid aan de Technische Universiteit van München verklaarde: “Ondanks de dramatische klimaatveranderingen in de wereld zijn we nu toch in staat om over zoetwater te beschikken.” Professor Hartmut Grassl, een voormalig directeur van het Max Planck Instituut voor Meteorologie en toezichthouder van het project, zei, “er zijn diverse toepassingen en die van watervoorziening in droge gebieden is een zeer belangrijk punt voor de mensheid.” Dit jaar investeerde de VAE maar liefst $5 miljoen in lokale maar ook Duitse en Japanse
China zorgde ervoor dat de Olympische Zomerspelen 2008 niet verregenden
In het noorden van China valt weinig regen. De regenval in dat gebied ligt meer dan een derde onder het wereldgemiddelde, waardoor het gebied sterk afhankelijk is van cloud seeding. De technologie heeft in Peking geleid tot een 14 procent stijging van de waterbassins. In 2008 gebruikte China meer dan zevenduizend stuks afweergeschut vanaf meer dan 20 locaties in Peking om ervoor te zorgen dat het tijdens de openingsceremonie van de Olympische Zomerspelen droog zou blijven. Dit deden ze door regenbuien te forceren voordat de wolken het olympisch stadion zouden bereiken. China beschikt momenteel over het grootste weermodificatieprogramma ter wereld waaraan jaarlijks naar schatting $100 miljoen gespendeerd wordt en waarin meer dan 50.000 regenmakers werkzaam zijn.
Kunnen we het pad van orkanen beïnvloeden of hun windsnelheid afremmen?
Operation Stormfury werd voor een nobel doel in het leven geroepen: het remmen van de windsnelheid van orkanen. In de periode van 1962 tot 1983 werden experimenten uitgevoerd met het zaaien van zilverjodide waarmee buiten het eigenlijke oog van de storm een nieuwe ‘oogmuur’ gecreëerd werd. Met het sluiten van het oorspronkelijke oog zou de snelheid van de orkaan afnemen. Experimenten met diverse orkanen leken veelbelovend en er werden 30 procent snelheidsafnames gerapporteerd. Het succes van Operatie Stormfury werd door verschillende critici echter in twijfel getrokken. Ten eerste, verklaarden zij, hebben cloud seeding-technieken geen invloed op ongemodificeerde orkanen die niet genoeg supergekoeld water bevatten. Ten tweede was er geen bewijs dat er inderdaad verschillen waren tussen natuurlijke en ongemodificeerde orkanen. Natuurlijke orkanen ondergaan vaak dezelfde structurele veranderingen en de gerapporteerde veranderingen konden ook toegeschreven worden aan de natuurlijke levenscyclus van de tropische stormen. Meer dan tien jaar na het laatste experiment werd Stormfury officieel beëindigd. De waarnemingen en bevindingen die Stormfury opleverde spelen echter nog steeds een belangrijke rol in het voorspellen van de intensiteit en de beweging van orkanen.
Duistere toepassingen van weermodificatie – het weer als wapen
In 1945 werd er binnen overheidsorganisaties voor het eerst gesproken over de toepassing van weermodificatietechnieken in tijden van oorlog.Tijdens de Koude Oorlog werd onderzoek naar weermanipulatie als wapen verder gefinancierd. Tijdens de oorlog in Vietnam maakte de Amerikaanse regering zich tijdens de geheime missie ‘Operation Popeye’ ook schuldig aan cloud seeding. Er werd onder andere zilverjodide gestrooid op de wolken boven de voor Vietnamese troepen belangrijke Ho Chi Minh-route met als doel de route in een onbegaanbaar modderbad te veranderen. Pas in juli 1972 kwam ‘Operation Popeye’ door een artikel van Jack Anderson in The New York Times aan het licht. Daarna besloot de Amerikaanse Senaat om deze praktijken in de toekomst te voorkomen. In 1977 werd door de VS, de Sovjet-Unie en veertig andere landen het ENMOD-verdrag getekend, waarin het voor oorlogsdoeleinden toepassen van weermodificatie verboden wordt. Hoewel het verdrag vaag en ondoorzichtig is, heeft het militaire weermodificatie tot op heden voorkomen.
Zilvertoxiciteit, aardbevingen en tsunami’s: het gevaar van knoeien met Moeder Natuur
Sommige weermodificatieprogramma’s zijn gericht op het creëren van regen om de watervoorziening te stimuleren, terwijl anderen als doel hebben om wolken uit elkaar te drijven boven akkers waar meer zon nodig is. Er zijn programma’s die hagelbuien veranderen, of de grootte van de hagelstenen, om gewasschade te minimaliseren en sommige worden gebruikt voor verhoogde sneeuwval in skigebieden. Weermodificatie brengt echter ook verschillende uitdagingen met zich mee. Is het gebruik van zilverjodide en andere chemicaliën wel veilig? Wat gebeurt er als we het delicate evenwicht van de atmosfeer verstoren? Wat zijn de langetermijngevolgen? Veel critici spreken hun bezorgdheid uit over ons geknoei met Moeder Natuur. De hoeveelheid vocht in de atmosfeer wordt bepaald door het evenwicht tussen neerslag en verdamping. Grootschalig wolken zaaien in het ene gebied kan leiden tot verhoogde verdamping in een ander gebied. Als cloud seeding het op een bepaalde plek laat regenen, wat gebeurt er dan op de plek waar de bui oorspronkelijk had moeten vallen? In dat opzicht kun je spreken van regendiefstal.
Dan zijn er complottheorieën waarin beweerd wordt dat men weermodificatie gebruikt om droogte te veroorzaken, gewassen te vernietigen en overal ter wereld vreemde weersverschijnselen te creëren. Van HAARP (High Frequency Active Auroral Research Program), dat onlangs door de Universiteit van Alaska in Fairbanks werd overgenomen van het Amerikaanse leger, wordt bijvoorbeeld beweerd dat het verantwoordelijk is voor het veroorzaken van aardbevingen en orkanen. Medewerkers van HAARP beweren echter dat er alleen radiowetenschappelijk onderzoek gedaan wordt. De faciliteit met zijn 180 hoogfrequente antennes op 13 hectare grond wordt gebruikt om de bovenste atmosfeer van de aarde te bestuderen. Volgens HAARP ligt de nadruk op het bestuderen van de ionosfeer en het gebruik ervan om communicatie- en surveillancesystemen te verbeteren. Tijdens de onderzoeken maakt men gebruik van elektromagnetische golven om ‘bepaalde delen van de ionosfeer tijdelijk te ageren’. Wetenschappers zoals Dr. Michel Chossudovsky aan de Universiteit van Ottawa zijn bezorgd. Volgens de chaostheorie of het vlindereffect kunnen kleine veranderingen in een deel van een levend systeem aanzienlijke gevolgen hebben voor het welzijn van de rest van het systeem. Denk hierbij aan aardbevingen en tsunami’s. In een recent verslag van de EU staat:
HAARP (High Frequency Active Auroral Research Project) is wegens de ingrijpende gevolgen voor het milieu een mondiale aangelegenheid. De EU dringt erop aan dat de juridische, milieutechnische en ethische gevolgen door internationaal onafhankelijke organen worden onderzocht alvorens verder onderzoek en proeven worden uitgevoerd.”
Nadelige gevolgen voor de mensheid
Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat het manipuleren van het weer nadelige gevolgen kan hebben voor de mensheid. We kunnen niet beslissen over wanneer en waar het regent, sneeuwt of hagelt zonder te onderkennen dat dit een verstoring van de natuurlijke balans teweegbrengt. Oplossingen voor de huidige milieu- en ecologische problemen moeten gezocht worden in de samenwerking met onze planeet, niet in het beheersen en exploiteren ervan.
