- Watkins schreef: “Wat er in de komende honderd jaar zou kunnen gebeuren”
- In zijn visioen zag hij draadloze telefoonnetwerken
- Watkins voorspelde biotechnologie en genetische manipulatie
- De meeste futuristen deden geen voorspellingen over de medische vooruitgang. Watkins wel.
Het werk van een futurist wordt meestal gefinancierd door overheden en organisaties die zich willen voorbereiden op toekomstige uitdagingen of concurrentievoordeel willen behalen. Ze zijn zich er terdege van bewust dat hun voorspellingen een belangrijke rol kunnen spelen bij het vormgeven van de wereld van de toekomst. Eén zo’n futurist was de relatief onbekende ingenieur en schrijver voor de Saturday Evening Post John Elfreth Watkins Jr., die overigens met betrekking tot zijn voorspellingen niet in opdracht werkte van een organisatie of de overheid.
Aan het begin van de 20e eeuw schreef hij: “Wat er in de komende honderd jaar zou kunnen gebeuren”, een artikel voor het Amerikaanse damesblad ‘Ladies’ Home Journal’. In het artikel deed hij een aantal voorspellingen over hoe de wereld er in het jaar 2000 uit zou zien. Sommige van deze voorspellingen waren behoorlijk vergezocht en veel van zijn lezers vonden zijn ideeën belachelijk en onwaarschijnlijk. Het bleek echter dat Watkins’ visie op de toekomst eigenlijk heel indrukwekkend was. Hij voorzag bijvoorbeeld draadloze telefoonnetwerken waardoor mensen van overal ter wereld met elkaar konden praten en televisiebeelden die overal op aarde uitgezonden konden worden.
Wie was John Elfreth Watkins Jr.?
John Elfreth Watkins leefde van 1852 tot 1903. Tot 1873 werkte hij als ingenieur bij de Pennsylvania spoorlijn. Toen kreeg hij een ongeluk waarbij hij zijn been verloor en ging hij vervolgens als klerk voor het bedrijf aan het werk. Twaalf jaar later kreeg hij een baan als curator bij de transportafdeling van het US National Museum. Watkins ontwikkelde zijn toekomstvoorspellingen door interviews met “de meest geleerde en conservatieve geesten in Amerika.”
Een greep uit de voorspellingen die – grotendeels – zijn uitgekomen
Ook al kwamen niet al zijn voorspellingen uit, Watkins had het in de meeste gevallen toch bij het rechte eind. We hebben het over een man die in principe het Internet, mobiele telefoons en genetisch gemanipuleerd voedsel heeft voorspeld. Over zijn eigen voorspellingen schreef Watkins: “Deze profetieën lijken waarschijnlijk vreemd of bijna onmogelijk. Toch zijn ze ontsproten aan de meest geleerde en conservatieve geesten in Amerika. Ik heb gesproken met de meest wijze en zorgvuldige mannen in onze grootste wetenschapsinstellingen en ik heb elk van hen gevraagd om een prognose te geven over de ontwikkelingen in het jaar 2000 – honderd jaar vanaf nu. Deze adviezen heb ik zorgvuldig getranscribeerd.”
Hier is een greep uit Watkins’ voorspellingen die zijn uitgekomen:
Digitale fotografie en het Internet
“In de toekomst worden foto’s vanaf welke afstand dan ook verstuurd. Als er over honderd jaar een conflict plaatsvindt in China, staan snapshots van de meest opmerkelijke gebeurtenissen een uur later in Westerse kranten… foto’s zullen in alle kleuren van de natuur worden geproduceerd.”
“Allerlei soorten mensen en dingen kunnen middels camera’s vastgelegd worden. Deze camera’s zijn via elektronische circuits verbonden met schermen om beelden overal ter wereld, over afstanden van duizenden mijlen, te kunnen uitwisselen. Het Amerikaanse publiek zal de kroning van koningen in Europa of de voortgang van conflicten in het Oosten op grote doeken in hun theaters kunnen bekijken.”
Watkins pastte niet alleen een ‘volgende stap’ toe op de toen beschikbare technologie; hij toonde grote vooruitziende blik door nauwkeurig te voorspellen hoe men nieuwe fotografische technologie in de toekomst zou gebruiken. Het concept dat camera’s informatie verzamelden uit verschillende hoeken van de wereld en deze beelden vervolgens over de hele wereld verstuurden was mijlenver voor op wat zijn tijdgenoten konden voorspellen. Op het moment van Watkins’ voorspellingen was fotografie voor de meeste mensen nog een wonder en kleurenfotografie was nog experimenteel. Toendertijd duurde het minstens een week voordat een foto, genomen in bijvoorbeeld China, in de Westerse kranten verscheen. Met zijn voorspellingen over schermen en camera’s verbonden via elektrische circuits zinspeelde hij wellicht op nóg iets groters: het Internet.
Mobiele telefonie
“Draadloze telefonie- en telegrafiecircuits zullen de wereld omspannen. Een man in het midden van de Atlantische Oceaan zal in staat zijn om te praten met zijn vrouw die in haar boudoir in Chicago zit. We kunnen in de toekomst net zo makkelijk met China telefoneren als we nu van New York naar Brooklyn bellen.”
In het begin van de 20e eeuw waren internationale telefoongesprekken nog onmogelijk. Pas in 1915 vond het eerste ‘long distance’ telefoongesprek plaats, over een lijn van 3400 mijl – tussen San Francisco en New York – tussen Alexander Graham Bell, veteraan uitvinder van de telefoon en zijn assistent Thomas A. Watson, elektrisch ontwerper en monteur. Watkins’ visioenen van draadloze telefonie waren dan ook zeker revolutionair te noemen.
Kant-en-klaar maaltijden en keukenapparatuur
“Kant-en-klaarmaaltijden zullen in grote hoeveelheden van bedrijven worden afgenomen, en verkocht worden tegen een een prijs die veel lager is dan wat het kost om zelf een enkele maaltijd te bereiden… Deze laboratoria zullen worden uitgerust met elektrische fornuizen en elektrische apparaten als koffiemolens, eierkloppers, roer-, schud-, snij-, pureer- en persmachines en vaatwas- en droogmachines en dergelijke.”
Watkins’ visioenen over het gemak van kant-en-klare maaltijden en dat je ze overal kunt krijgen waren zeer accuraat, net als zijn opsomming van de elektrische keukenapparatuur die we inmiddels in de meeste restaurants en zelfs bij ons thuis hebben staan.
Hernieuwbare energiebronnen en de uitputting van de steenkoolvoorraad
“Steenkool zal niet meer worden gebruikt voor verwarming of om te koken. Het zal schaars zijn, maar niet helemaal uitgeput… De mens zal door waterkracht aangedreven elektriciteit uitgevonden hebben wat veel goedkoper is. Elke rivier of kreek met geschikte stroming zal worden uitgerust met watermotoren en draaiende dynamo’s om elektriciteit te produceren.”
Hoewel Watkins gelijk had toen hij voorspelde dat het gebruik van steenkool in de 20e eeuw aanzienlijk zou dalen, is steenkool niet door hernieuwbare elektriciteit zoals waterkracht vervangen maar door olie. Hydro-elektrische energiebronnen vertegenwoordigden in 2010 eigenlijk maar 5 procent van de elektriciteitsproductie in de VS.
Kassen en groter fruit
“Met elektrische draden onder de grond en grote tuinen onder glas, zal de landbouwer de winter in de zomer veranderen en de nacht in de dag. Fruit zal rijpen onder krachtig, gekleurd elektrisch licht, waardoor de planten, net als bij zonlicht, sneller groeien. Elektrische stroom in de bodem zal ervoor zorgen dat waardevolle planten groter worden en sneller groeien, en dat onkruid gedood wordt. Door elektriciteit toe te voegen aan zaden zullen ze sneller ontkiemen en zullen de gewassen zich ongewoon snel ontwikkelen.”
In Watkins’ tijd bestonden wel al voorlopers van kassen, maar was er nog geen sprake van het elektriciteitsgebruik om licht en temperatuur te beïnvloeden. De elektrische stroom en gekleurde verlichting waar hij over sprak werd ook honderd jaar later nog niet op die manier in kassen gebruikt. De vroegste vermelding van het gebruik van elektriciteit voor tuinbouw is te vinden in het boekje van de Britse Electrical Development Association uit 1961, ‘Elektriciteit in uw tuin’, waarin men schrijft over elektrisch verwarmde kassen.
“Onze achter-achterkleinkinderen zullen over honderd jaar tijdens het kerstdiner aardbeien eten die zo groot zijn als appels en frambozen en bramen zullen al net zo groot zijn. Een meloen zal een gezin kunnen voeden… Erwten en bonen zullen zo groot zijn als bieten… Rozen zullen zo groot zijn als kool, in kleuren als zwart, blauw en groen. Het zal mogelijk zijn om bloemen in alle mogelijke kleuren te kweken en de geur van de ene bloem over te brengen op een andere, reukloze, bloem.
Watkins heeft ook biotechnologie en genetische manipulatie goed weten te voorspellen. Ook al zijn de exacte voorbeelden van de reuzenaardbeien niet helemaal uitgekomen, zijn er al wel veel grotere soorten groenten en fruit ontwikkeld in de afgelopen honderd jaar, net als bloemen met verschillende kleuren en geuren.
Ontwikkelingen in de oorlogvoering
“Gigantische geweren schieten vijfentwintig mijl of meer, en zullen overal binnen zo’n straal granaten laten ontploffen en hele steden vernietigen… Vloten van luchtvaartuigen, verscholen achter dichte, rokerige mist, zullen boven steden, forten, kampen of vloten zweven. Ze zullen de vijanden op de grond verrassen door dodelijke bliksemschichten op hen af te vuren. Om bescherming te bieden tegen deze oorlogsluchtschepen zullen er bomvrije forten komen, bewapend met grote stalen platen aan de boven- en zijkanten.”
Watkins beschrijft op primitieve wijze de tanks, raketten, vliegtuigen en spionagesatellieten die vandaag de dag tijdens oorlogen worden ingezet. Als het gaat om moderne oorlogvoering, is deze bijzondere voorspelling nog maar het tipje van de ijsberg.
Hogesnelheidstreinen
“Hogesnelheidstreinen zullen honderdvijftig mijl per uur rijden en het zal slechts een dag en een nacht duren om van New York naar San Francisco te reizen. Er komen sigaarvormige elektrische locomotieven die lange treinen van wagons trekken. De wagons zullen kunstmatig verkoeld worden, net als huizen. Langs de spoorwegen ziet men in de toekomst geen rook en geen as omdat ze niet rijden op steenkool. Men zal niet hoeven stoppen om water bij te vullen. Passagiers zullen met de ramen open door hete of stoffige gebieden reizen.”
Precies honderd jaar na deze voorspelling ging de ACELE Express rijden, de hogesnelheidstrein van Amtrak tussen Washington en Boston. Deze trein heeft inderdaad een topsnelheid van 150 mijl per uur. In andere delen van de wereld reden hogesnelheidstreinen in 2000 echter al aanzienlijk sneller. Op 3 april 2007 bereikte de Franse TGV een snelheidsrecord van zo’n 355 mijl per uur.
Ontwikkelingen op medisch gebied
“Er worden in de toekomst nog maar weinig pillen geslikt en via de maag opgenomen, tenzij dit noodzakelijk is voor de directe behandeling van dat orgaan zelf. Medicijnen voor de longen, bijvoorbeeld, worden door middel van een pijnloze, elektrische stroom direct via de huid toegediend. Met microscopen kijken we dwars door het levende weefsel naar de vitale organen van mens en dier. Het levende lichaam zal voor alle medische doeleinden transparant zijn. Niet alleen zal het voor een arts mogelijk zijn om daadwerkelijk een hart in de borstkas te zien kloppen, maar ook om elk deel hiervan uitvergroot te fotograferen. Dit werk zal uitgevoerd worden met stralen van onzichtbaar licht.”
De meeste futuristen deden in die tijd helemaal geen uitspraken over de medische vooruitgang waar we in de 20e eeuw getuige van waren. Het lijkt er echter op dat Watkins’ het volledige scala aan medische technologieën dat we op dit moment tot onze beschikking hebben goed voorspeld heeft. Denk hierbij aan MRI’s, röntgenfoto’s, CT-scans en medische echografie.
Watkins staat van dienst als futurist was zeker niet helemaal foutloos
Watkins’ voorspellingen over airconditioning en centrale verwarming, goedkope auto’s, gekoeld voedseltransport en dat onze gemiddelde levensverwachting zou oplopen tot 50 jaar zijn ook uitgekomen. Maar er kwam ook een aantal voorspellingen niet uit. Zoals “er zullen geen C’s, X’en of Q’s meer in ons alfabet voorkomen”,”iedereen zal 10 mijl per dag lopen” en “muggen, huisvliegen en kakkerlakken zullen uitgeroeid zijn.” Hoewel Watkins’ relatief korte staat van dienst als futurist zeker niet helemaal foutloos was, betekent dat niet dat hij een slechte voorspeller was. Interessant aan zijn voorspellingen is dat hij veelal positieve veranderingen zag in de toekomst en dat zijn voorspellingen met name verband hielden met verbeteringen in het leven van de Amerikanen, iets dat we over de hedendaagse futuristen niet altijd kunnen zeggen.
De hedendaagse futuristen en trendwatchers
De hedendaagse futuristen en trendwatchers die voorspellingen doen over gebeurtenissen, uitvindingen en trends in de aankomende decennia hebben daarvoor geavanceerde methoden ontwikkeld. Ze scannen voortdurend het nieuws en wetenschappelijke onderzoeken en maken gebruik van zogenaamde ‘Delphi Polls’; enquêtes waarin experts op diverse gebieden, in verschillende sectoren naar hun meningen gevraagd wordt. Veel hedendaagse futuristen houden ook evenementen met rollenspellen of ontwikkelen computersimulaties om de gevolgen van veranderingen, zoals nieuwe energiebronnen of ontwikkelingen op het gebied van de milieuproblematiek, te kunnen voorspellen.
