Algoritmes, machine learning en streaming: de toekomst van de muziekindustrie

Foto van Richard van Hooijdonk
Richard van Hooijdonk
  • De veranderingen in de muziekindustrie
  • Het Internet: kans of bedreiging?
  • Van muziek bezitten naar altijd, overal en op elk device toegang
  • Nieuwe muziek ontdekken met algoritmes en machine learning
  • Tinder en Spotify; de nieuwe match made in heaven
  • De toekomst van de muziekindustrie

Muziek is de enige universele wereldtaal die die iedereen spreekt en begrijpt. Waar je ook mee bezig bent en in wat voor stemming je ook bent, er is altijd een muzieksoort of -genre dat daarbij past. De juiste muziek op het juiste moment maakt dat je je de leuke dingen herinnert en de vervelende vergeet. Maar muziek gaat over zoveel meer dan alleen onze stemming. Muziek is big business.

De veranderingen in de muziekindustrie

De laatste decennia is de muziekbranche behoorlijk op zijn kop gezet. Nog niet zo heel lang geleden was radio de enige manier om nieuwe muziek en nieuwe artiesten te ontdekken. Maar door de snelle opkomst van digitale distributie en streamingtechnologie is radio op die manier bijna niet meer relevant. De radiostations moeten echt grote moeite doen om publiek te trekken en winst te maken. Ook cd’s verliezen steeds meer terrein en worden steeds vaker vervangen door downloads en streaming. Toch wordt nu meer dan ooit tevoren naar muziek geluisterd. Er wordt steeds meer geproduceerd en meer en meer gedistribueerd.

Witte koptelefoon op een soundboard
De laatste decennia is de muziekbranche behoorlijk op zijn kop gezet.

Internet, kans of bedreiging?

Uit angst voor piraterij en omdat veel mensen illegaal muziek downloaden, was de muziekindustrie aanvankelijk zeer sceptisch over de mogelijkheden van digitaal. Het Internet werd gezien als een grote bedreiging. De eerste pogingen om muziek op deze manier aan consumenten aan te bieden waren niet erg succesvol en bovendien duur. Ook was er de gecompliceerde kwestie van het digitale rechtenmanagement en problemen met afspeelbaarheid op verschillende devices. Een algemeen geaccepteerd audioformaat bestond nog niet en dat stelde gebruikers voor allerlei nieuwe problemen. Het gevolg was dat men de voorkeur gaf aan illegaal downloaden van muziek om die problematiek te omzeilen.

Met diverse technologische innovaties en vindingrijkheid heeft de muziekbranche het nu over een andere boeg gegooid en het Internet bondgenoot gemaakt in het aanbieden van muziek. Het Internet is ook een nuttig instrument gebleken om klanten beter te leren kennen en informatie te verzamelen over hun luistergewoonten. Met cassettes en cd’s was dat vroeger niet mogelijk. Ook vinden minder bekende artiesten tegenwoordig een luisterend oor bij een veel uitgebreider publiek, wat voorheen niet denkbaar was. Nieuwe artiesten maken ook steeds meer gebruik van crowdfunding voor de financiering van nieuwe albums. Via diverse platformen doneren consumenten rechtstreeks aan de artiest. Deze ‘bedankt’ de fan vervolgens met muziek of andere exclusieve producten. Hierbij worden traditionele kanalen als music stores, labels en distributeurs buiten beschouwing gelaten.

Van muziek bezitten naar altijd, overal en op elk device toegang

We vinden het steeds minder belangrijk om muziek te ‘hebben’. In plaats daarvan zijn we waarde gaan hechten aan altijd en overal te kunnen luisteren, op wat voor device dan ook. Vroeger betekende dit dat je je favoriete nummers moest downloaden en die vervolgens op het apparaat zetten waarop je de muziek wilde afspelen. Ook moest het bestandsformaat door het apparaat ondersteund worden, en dat was vaak een uitdaging. Verder was opslagruimte op de verschillende devices een probleem; afhankelijk van de kwaliteit en de bitrate slokte muziek in no time alle beschikbare ruimte op je apparaat op. De komst van streamingtechnologie en diensten als Rhapsody, Pandora, Spotify en Apple Music heeft deze uitdagingen volledig geëlimineerd. Ook het compatibiliteitsprobleem is door streaming opgelost. Wat streaming het populairst maakt is echter het feit dat we nu, veelal gratis, toegang hebben tot een ongelimiteerde hoeveelheid muziek.

Nieuwe muziek ontdekken met algoritmes en machine learning

Big data, machine learning en kunstmatige intelligentie worden in de muziekindustrie steeds vaker toepast om gebruikerservaringen te verbeteren. Consumenten worden steeds kieskeuriger en kiezen de muziekdienst die het best past bij hun behoeften en muzieksmaak. Bovendien willen ze dat de muziekdienst ze op een intelligente manier nieuwe muziek kan aanbevelen gebaseerd op hun muzikale voorkeuren. Daarin speelt big data een steeds belangrijkere rol. Met algoritmes en machine learning wordt je aankoopgeschiedenis, social media- en luistergedrag op alle devices die je gebruikt geanalyseerd. De schat aan informatie die op deze manier verzameld wordt zorgt ervoor dat dj’s en muziekselecteurs in de toekomst steeds minder  invloed hebben op waar wij naar luisteren.

Door de onbeperkte toegang tot een eindeloos grote hoeveelheid muziek wordt het steeds moeilijker om te kiezen waar je naar wilt luisteren. Daarom is het belangrijk dat streamingdiensten een goed suggestiesysteem hebben. Spotify biedt luisteraars elke New Music Friday bijvoorbeeld vijftig nieuwe tracks. Ook hebben ze een nieuwe functie toegevoegd, Release Radar. Hiermee krijgt je als gebruiker de nieuwste muziek van je favoriete artiest te horen, plus artiesten waarvan Spotify denkt dat je ze leuk vindt. Apple’s radiostation Beats 1 doet iets soortgelijks, maar dan met een dj. Het Genome Project van Pandora Music is waarschijnlijk de meest ingewikkelde toepassing van big data in de muziekindustrie tot nu toe. Hierbij worden alle tientallen miljoenen nummers in de database met behulp van algoritmes en de handmatige input van speciaal opgeleide muziekexperts geanalyseerd. In deze database zijn de muzieknummers aan de hand van 450 verschillende elementen ingedeeld, zoals instrumenten, ritme, mannelijke of vrouwelijke zanger. Hiermee kan men voorspellen wat een gebruiker mooi vindt.

Tinder en Spotify; de nieuwe match made in heaven

Bij het maken van nieuwe connecties is muziek erg belangrijk. Spotify en Tinder hebben onlangs de handen onlangs dan ook ineengeslagen. Tindergebruikers kunnen potentiële matches nu ook op basis van hun muzieksmaak selecteren. Met de nieuwe functie kun je op iemands profiel namelijk zien welke muziek ze het meest afgespeeld hebben en kun je previews afspelen van de top songs van je potentiële match. Ook kun je voor je Tinderprofiel een persoonlijk uitzoeken die je persoonlijkheid en karakter weerspiegelt.

Het nieuwe geld verdienen

De cijfers tonen aan dat er sprake is van een herstel van de muziekindustrie. Met name door de groei van de digitale markt en de streamingdiensten. Zolang mensen muziek blijven luisteren, blijft de geldstroom ook doorlopen, voorheen stopte dat zodra een album was uitverkocht. Geld wordt nu, met digitale downloads en streaming over langere periodes verdiend. Om als artiest echt goed te kunnen verdienen moet je echter een groot, of op zijn minst fanatiek publiek hebben. Apple Music en Tidal werken met abonnementen en YouTube verdient met advertenties. Spotify biedt gratis en premiumdiensten en telde medio 2015 maar liefst 75 miljoen actieve gebruikers. Op dit moment heeft Spotify 40 miljoen betalende abonnees. Ook al lijkt het voor artiesten steeds moeilijker om geld te verdienen aan hun muziek, is het tegengestelde waar. Spotify keert 70% van de omzet uit aan artiesten. In 2015 was dat meer dan een miljard.

De toekomst van de muziekindustrie

Sociale netwerken en virtual reality worden dé kanalen om muziek te verspreiden zodat luisteraars nog ruimere toegang krijgen tot muziek. Ook betreden big data en het Internet of Things het muziekpodium om gebruikerservaringen te optimaliseren. Vijftien jaar geleden vond haast niemand het nodig om voor een digitaal muziekbestand te betalen en was het ook ondenkbaar dat dit ooit zou gebeuren. Nog ondenkbaarder was het dat we bereid zouden zijn om te betalen voor muziek die niet ons eigendom is. Toch is dit allemaal werkelijkheid geworden. We vinden het steeds minder belangrijk om muziekbestanden zelf te bezitten. We downloaden dan ook steeds minder en streamen des te meer, zolang we maar overal en altijd toegang hebben tot onze favoriete muziek. En daarvoor willen we best betalen.

Share via
Copy link