- Chengdu heeft aangekondigd een kunstmatige maan te willen lanceren
- Er is bezorgdheid dat deze maan de biologische klok van mensen en dieren zal verstoren
- Hoe haalbaar is deze kunstmaantechnologie eigenlijk?
Gezien de snelheid waarmee innovaties zich ontwikkelen, is wat er in de techwereld gebeurt allesbehalve saai. Nieuwe, duurzame alternatieven voor fossiele brandstoffen zijn altijd goed nieuws. En slimme technologie die nóg slimmer wordt, daar zijn de meesten ook wel van onder de indruk. Een goed voorbeeld is de miljoenenstad Chengdu, een van China’s slimste steden, waar ze van plan zijn om een kunstmaan in een baan om de aarde te plaatsen.
Chengdu heeft aangekondigd een kunstmatige maan te willen lanceren
Wu Chunfeng, het hoofd van het Aerospace Science and Technology Microelectronics System Research Institute en ruimtevaartcontractant, is verantwoordelijk voor het project. Hij kondigde pasgeleden plannen aan om een verlichtingssatelliet te lanceren boven Chengdu, een stad met 14 miljoen inwoners in de zuidwestelijke Chinese provincie Sichuan. De satelliet zal – 500 kilometer boven de aarde – fungeren als een kunstmatige maan die het zonlicht weerkaatst en de straten ‘s nachts verlicht. De kunstmaan is acht keer zo helder als de echte en moet een gebied met een diameter van 10 tot 80 kilometer gaan verlichten – wat voldoende zou zijn om alle straatverlichting in Chengdu te vervangen. Hierdoor moet het energieverbruik van de stad aanzienlijk dalen en wordt er in de eerste vijf jaar naar verwachting $2,8 miljard bespaard.
Op dit moment zijn er echter nog maar weinig technische details over de kunstmaan bekend. Wat we weten is dat de satelliet een uitzonderlijk reflecterende coating heeft en richtbare zonnepaneel-achtige vleugels. Op deze manier kunnen de onderzoekers het bereik van de verlichting tot enkele tientallen meters nauwkeurig regelen. Als alles volgens plan verloopt, wordt de eerste kunstmaan in 2020 gelanceerd. Daarna, in 2022, moeten er nog drie volgen. “Tegen die tijd zullen drie enorme spiegels in het 360-graden ruimtebaanvlak een gebied 24 uur lang continu verlichten”, zegt Wu.
Er is bezorgdheid dat deze maan de biologische klok van mensen en dieren zal verstoren
Niet iedereen is er echter van overtuigd dat dit zo’n goed idee is. Sommigen maken zich zorgen dat het kunstlicht de biologische klok van de mensen en dieren van Chengdu kan verstoren. Het zou ook problemen kunnen veroorzaken voor astronomen, omdat het extra licht sterren veel moeilijker te zien zal maken. “De kunstmaan zou de nachtelijke helderheid van Chengdu, een stad die al kampt met veel lichtvervuiling, aanzienlijk verhogen. Hierdoor zouden zowel de inwoners van Chengdu, die het ongewenste licht niet kunnen afschermen, als de dieren in de stad, problemen ondervinden”, zegt John Barentine, directeur openbare orde van de International Dark-Sky Association. “Dit creëert mogelijk ernstige nieuwe milieuproblemen met wat op het eerste gezicht een nieuwe benadering van een reeds opgelost probleem lijkt. De kunstmaan zou het verlichtingsniveau op de grond met een factor 47 kunnen verhogen”, vervolgt Barentine. Maar volgens Kang Weimin, de directeur van het Instituut voor Optica van het Harbin Institute of Technology, is er geen reden tot bezorgdheid. Het licht zou meer weg hebben van wat je ziet bij schemering en de mensen en dieren in Chengdu niet nadelig beïnvloeden.
Hoe haalbaar is deze kunstmaantechnologie eigenlijk?
Misschien zijn de effecten op de biologische klok en de lichtvervuiling niet eens de enige uitdagingen. Volgens satellietexperts is wat de Chinezen proberen te doen niet alleen erg ambitieus maar zelfs ronduit onmogelijk. “Een LEO-satelliet op 482 kilometer hoogte? Dat is vast een typefout of een verkeerd geïnformeerde woordvoerder” zegt Ryan Russell, associated professor in de lucht- en ruimtevaarttechniek aan de Universiteit van Texas in Austin. “Het artikel dat ik heb gelezen impliceert dat je een satelliet boven een bepaalde stad kunt laten zweven, wat natuurlijk niet mogelijk is”. Een satelliet die zo laag staat kan nooit op één plek blijven maar met een snelheid van duizenden kilometers per uur rond de aarde cirkelen. Dat betekent dat elke locatie waar hij boven zweeft minder dan een seconde verlicht zou zijn. Om hem op z’n plaats te houden, zou een satelliet minstens 35.000 kilometer van de aarde verwijderd moeten zijn. Maar als het doel is dat de mensen op aarde het licht zien, heb je op die afstand ook een veel groter reflecterend oppervlak nodig. Natuurlijk zou je de satelliet met straalraketten op z’n plek kunnen houden, maar die zou je dan continu moeten bijtanken, wat de kosten aanzienlijk zou verhogen. En dat zou het hele doel van het project ondermijnen.
De zoektocht naar alternatieve, duurzamere energiebronnen is bewonderenswaardig, maar is een kunstmaan echt het antwoord? Er zijn zoveel bedenkingen over de levensvatbaarheid van de technologie en de mogelijke nadelige invloed op mens en dier, dat we ons moeten afvragen of dit wel zo’n goed idee is. Lichtvervuiling is voor veel grote steden overal ter wereld al een groot probleem. En extra lichtbronnen toevoegen zou eerder tot nog meer uitdagingen kunnen leiden dan oplossingen.
