- Stel je een tafel voor die weet wat je wilt en daarop anticipeert
- Meubels die je smartphone opladen – het eind van de lege batterij?
- Nike’s Microclimate Chair houdt spieren op de ideale temperatuur
- Dankzij 4D-printtechnologie zetten meubels zichzelf straks in elkaar
- Kunnen we met DNA de ultieme stoel kweken?
Van vorm veranderende meubels, tafels die je smartphone opladen en het ‘kweken’ van stoelen – klinkt nogal sci-fi, maar toch zijn er al diverse onderzoeksinstituten en zelfs bedrijven druk in de weer met deze zaken. Binnenkort hebben we allemaal één ruimtebesparend, ergonomisch en shape-shifting meubelstuk in huis in plaats van een luie stoel en een bank en een eetkamerstoel en een bed. Sommige van deze hi-tech meubels zetten zich ook nog eens zelf in elkaar.
Stel je een tafel voor die weet wat je wilt en daarop anticipeert
Een tafel waarvan het oppervlak van vorm verandert – afhankelijk van hoe je je voelt en wat je van plan bent. De TransFORM tafel is een ontwerp van het Tangible Media Lab van het MIT en was te zien op de Lexus Design Amazing exhibition in Milaan. De TransFORM tafel is een perfect voorbeeld van hoe we in de toekomst door middel van interface design overal mee communiceren – wat de scheidingslijn tussen mens en machine nog verder vervaagt. De TransFORM is gemaakt met duizenden kleine kunststof vierkantjes die elk afzonderlijk verbonden zijn met een motortje. Door middel van sensoren voelt de tafel wat je intenties zijn en anticipeert daar dankzij slimme algoritmes op. Het meubel creëert bijvoorbeeld een fruitschaal als het ziet dat je een appel wilt neerleggen. Of er wordt een steuntje gemaakt waar je je tablet op kunt neerleggen. De TransFORM kan een bericht op je smartphone ‘tastbaar’ maken en je helpen herinneren om je sleutels mee te nemen door de plek waar ze liggen al schuddend omhoog te duwen.
Als je soortgelijke technologie toepast op de ontwikkeling van functionele meubels kom je terecht bij designs als de Lift-bit; de eerste ‘Internet of Things bank’, ontworpen door de Italiaanse architect en MIT professor Carlo Ratti – in samenwerking met het Zwitserse meubelmerk Vitra. De Lift-bit bestaat uit verschillende modulaire delen met sensoren en lineaire motoren. De elementen communiceren allemaal met elkaar en kunnen met een app of handgebaar op diverse manieren worden geconfigureerd. Wil je een kruk, een luie stoel, een bank of een bed? Dan maak je de elementen een beetje hoger, beetje lager, beetje breder of beetje smaller. Wanneer de Lift-bit niet in gebruik is gaat het meubel zich zelfs vervelen. Dan verschuift het zijn individuele delen alsof het wil zeggen: “Hee, hier ben ik!”
Meubels die je smartphone opladen – het eind van de lege batterij?
In deze maatschappij, waarin we dag en nacht verbonden zijn, raken we soms in paniek als we zien dat het batterij-icoontje van onze smartphone nog maar 1 streepje heeft en er geen stopcontact of oplader in de buurt is. Gelukkig zijn er behoorlijk wat ontwerpers die goed over deze scenario’s nadenken. De Lucio tafel, ontworpen door het Italiaanse designbureau Studio Natural, is een geweldig voorbeeld van hoe je meubeldesign en technologie combineert. De bovenkant van dit bijzettafeltje is gemaakt met glazen panelen die niet alleen zonne-energie maar ook kunstlicht omzetten in elektriciteit. Het tafeltje kan in elke ruimte waar licht is gebruikt worden, zonder dat er een stopcontact aan te pas hoeft te komen. Niet alleen bespaar je daarmee elektriciteitskosten, maar ben je ook aardig voor het milieu. Met zijn mooie houten poten en prachtige oppervlak van zonnecellen is de Lucio ook nog eens een heel stijlvol tafeltje. Om je telefoon of tablet op te laden zet je de devices gewoon in de in het oog springende oranje gleuf.
Een andere tafel waarmee je je smart devices kunt opladen is de Cloud Table, een ontwerp van het Nederlandse Studio Mak dat in de eerste instantie ontwikkeld werd voor de bibliotheek in Hong Kong. Het meanderende blad van deze multifunctionele event tafel die gemaakt is van populierenhout, heeft een oppervlak van maar liefst 70m2. Zo kan de tafel verschillende besloten hoekjes bieden waar mensen samen kunnen koffiedrinken of lunchen maar ook meetings kunnen houden. De Cloud Table is ontworpen om communicatie te bevorderen en faciliteert zowel fysieke als virtuele ontmoetingen. De tafel biedt high-speed Wi-Fi, Bluetooth en Cloud Storage en ook onzichtbare – maar wel gemarkeerde – draadloze oplaadpads voor je smartphone of tablet zodat je always on bent – zonder gedoe met kabels en stopcontacten.
Nike’s Microclimate Chair houdt spieren op de ideale temperatuur
In samenwerking met Nike heeft architect Greg Lynn voor de Nature of Motion exhibition in Milaan de Microclimate Chair – of klimaatstoel – ontworpen. Deze futuristische stoel bevat gewichtssensoren en warmtesensoren die specifieke lichaamsdelen van een sporter tijdens wedstrijdpauzes verkoelen of verwarmen. Deze sensoren monitoren ook hoeveel vocht een atleet tijdens sportprestaties verliest. Door de ruggengraat van de sporter af te koelen loopt zijn kerntemperatuur terug en het verwarmen van de dijbenen en kuiten voorkomt spierkramp. De Microclimate Chair blaast ook lucht over het oppervlak van de stoel zodat de atleet minder transpireert. De Microclimate Chair is in de eerste instantie ontworpen voor de Nature of Motion tentoonstelling en er zijn vooralsnog geen plannen om de stoel te commercialiseren. Toch is het waarschijnlijk een kwestie van tijd voordat commerciële partijen gaan investeren in deze technologie – het gebruik van deze stoelen heeft namelijk een duidelijk aantoonbare invloed op de sportprestaties van atleten.
Dankzij 4D-printtechnologie zetten meubels zichzelf straks in elkaar
4D-printtechnologie is eigenlijk 3D-printtechnologie met de toegevoegde dimensie van tijd. Met deze techniek wordt in feite alles programmeerbaar. De printer krijgt geometrische code ‘gevoerd’ waarmee het slimme materiaal weet hoe het van vorm moet veranderen na blootstelling aan externe factoren zoals beweging, vloeistof of verandering in temperatuur. Skylar Tibbits van het Self Assembly Lab op de MIT houdt zich bezig met het ontwerpen van objecten die zichzelf in elkaar zetten. Hij heeft al een aantal kleine plankjes gecreëerd die zichzelf – na geactiveerd te worden met wat vloeistof – transformeren in een speelgoedolifantje.
Als onderdeel van een van zijn andere MIT-projecten, in samenwerking met de Italiaanse design studio Wood-Skin, ontwikkelde hij ook de Programmable Tafel. Hiervoor combineerde hij een eenvoudig meubelontwerp met high-tech materiaalwetenschappen. Driehoekvormige houten delen werden met geprogrammeerd, trekvast textiel aan elkaar verbonden en met behulp van een soort origamitechniek opgevouwen. Daarna was er alleen nog maar een duwtje nodig en de tafel assembleerde zichzelf zonder dat er ook maar een inbussleutel, houten spietje of ingewikkelde handleiding aan te pas kwam. Dankzij dit soort technologisch vernuft komt er aan die frustrerende IKEA flatpacks binnenkort hopelijk een eind.
Kunnen we met DNA de ultieme stoel kweken?
De exponentiële ontwikkelingen in 3D en 4D printtechnologieën inspireren ook meubeldesigners om hun ontwerptechnieken te perfectioneren. Jan Habraken van het FormNation design team vond het genetisch manupileren van levenloze voorwerpen wel een interessant gegeven. Hij ontwikkelde de Hypothese van ChairGenics: “Als we stoelen met verschillende eigenschappen met elkaar kruisen, zijn we dan in staat om de ultieme stoel te kweken?” Tijdens dit specifieke project werkte FormNation samen met Uformia (een Californische-Noorse startup gespecialiseerd in 3D-modellering) en Mathieu Sanches (morphing specialist) om software te ontwikkelen die de genetische wereld kan nabootsen. De ‘genetische’ kenmerken van verschillende stoelen zoals ergonomie, constructie, esthetiek en prijs, werden gedigitaliseerd. Vervolgens begon het genetisch manipuleren en kruisen of morphen van de stoelen. Dit resulteerde in nooit eerder bedachte ontwerpen en vormen. Opmerkelijk was dat het team ook een ‘obesitas’ tendens ontdekte maar door ‘inteelt’ te voorkomen en de groei van bepaalde onderdelen te beperken konden ze dit uiteindelijk tegengaan. De functionele modellen werden verder geperfectioneerd en uiteindelijk produceerde het team een ‘stamboom’ van de stoelen. Van de eerste generatie ChairGenics prototypes zijn inmiddels 3D versies geprint en er zijn plannen voor grootschalige aluminium reconstructie van deze ‘ultieme stoelen’.
Technologie speelt een steeds grotere rol in ons leven en het zal het interessant zijn om te zien hoe ontwerpers deze technologieën in de toekomst toepassen om stijlvolle, high-tech en multifunctionele meubels te creëren.
