- Een wereldwijd probleem waar elk continent mee te maken heeft
- Afghaanse broers met een droom om de wereld van landmijnen te bevrijden
- Een wind-aangedreven paardenbloem baant zich een weg door een mijnenveld
- De nieuwe mijnruimende drone komt van de grond: uitdagingen en overwinningen
Voor de mensen die leven met de gevolgen van oorlog is het verleden altijd aanwezig. En zelfs als de vrede eenmaal is afgekondigd, gaan dood en verderf in de vorm van achtergebleven oorlogsexplosieven vaak onverstoord door. Landmijnen zijn wrede wapens die aan veel burgers het leven kosten. In het meest recente rapport van de Landmine Monitor staat, “Burgers vertegenwoordigen de overgrote meerderheid van de slachtoffers,” een constant gemiddelde dat net onder de 80 procent blijft steken. In 2016 vielen er bijvoorbeeld “8.605 doden en gewonden door landmijnen”, een gruwelijke statistiek die met elk nieuw conflict groeit.
Een wereldwijd probleem waar elk continent mee te maken heeft
Het is een wereldwijd probleem dat elk continent raakt. Van Zimbabwe tot Afghanistan, van Argentinië tot Jemen, deze verschrikkelijke wapens blijven talloze slachtoffers maken. Hier in Europa hoeven we niet verder te kijken dan Kroatië en Bosnië en Herzegovina, waar mensen nog steeds leven met de realiteit van mijnenvelden. De wereld zit gelukkig niet stil en overal is men bezig met detectie en verwijdering van landmijnen. Maar de realiteit van ontmijning is grimmig. Zoals Evolving Science zegt: “Mijnenruimen wordt nog vooral handmatig uitgevoerd door experts die de explosieven individueel tot ontploffing brengen zodra ze zijn gedetecteerd. Dit is zeer specialistisch en levensgevaarlijk werk. Naar schattingen van de VN komt er bij elke 5.000 mijnen die worden opgeruimd, één specialist om het leven en vallen er twee gewonden”.
De methoden die nu het meest worden gebruikt zijn grote, gepantserde voertuigen die de grond omploegen en de mijnen tot ontploffing brengen, of speciaal getrainde honden en ratten die de explosieven ruiken en een specialist waarschuwen. Maar in de meeste gevallen, en in beboste of rotsachtige gebieden, zijn mensen individueel bij het proces betrokken – specialisten die met mijndetectoren en gevaar voor lijf en leden door het gebied lopen.
Afghaanse broers met een droom om de wereld van landmijnen te bevrijden
Mahmud en Massoud Hassani, twee broers uit Kaboel, Afghanistan, hebben veel ellende meegemaakt. Ze ontvluchtten het conflict in hun thuisland en zijn vier jaar lang onderweg geweest totdat ze zich uiteindelijk in Nederland konden vestigen. Maar wat ze hebben gezien zijn ze nooit vergeten en ook sluiten ze hun ogen niet voor het lijden van anderen die met de verschrikkingen van oorlog worden geconfronteerd. Volgens Mahmud maken ontploffende landmijnen wereldwijd elke 22 minuten (dodelijke) slachtoffers. Het probleem wordt volgens hem te vaak verwaarloosd en er is op dit gebied nauwelijks technologische innovatie. Er worden nog steeds ouderwetse en vaak gevaarlijke manieren toegepast om landmijnen op te sporen en tot ontploffing te brengen. De broers wilden iets doen en lieten zich inspireren door het eenvoudige speelgoed dat ze als kind zelf van afval en papier maakten; op de wind voortbewegende bollen met uitsteeksels die zich als rollend tuimelkruid verplaatsen. Hun prachtige Mine Kafon is ook zo’n bol met uitsteeksels en ziet eruit als een reusachtige, uitgebloeide paardenbloem.
Een wind-aangedreven paardenbloem baant zich een weg door een mijnenveld
Omdat Massoud student was aan de Design Academy in Eindhoven, heeft hij de skills en knowhow om de droom van de broers te verwezenlijken. Geïnspireerd door zijn avonturen als kind in de woestijn ontwikkelde hij vervolgens een eenvoudige en goedkope oplossing: de Mine Kafon. Een grote bol met een zwarte kern met daarin honderdvijftig bamboestokken – net zo lang als een menselijk been – die elk eindigen in een ronde plastic ‘voet’. De Mine Kafon is licht genoeg om door de wind aangedreven te worden en zwaar genoeg om een landmijn tot ontploffing te brengen. Omdat mijnen ontworpen zijn om de benen van slachtoffers er net onder de heup af te blazen, is de Mine Kafon ook net zo ontworpen dat alleen de uitsteeksels, en niet de kern, tijdens de explosie vernietigd worden. Na maximaal vier explosies is de bol te beschadigd om verder te kunnen rollen en moet hij worden teruggehaald en opnieuw van bamboe-uitsteeksels worden voorzien.
https://www.youtube.com/watch?v=fz8vfd5FT-4
Wat er zo geniaal is aan dit ontwerp is ten eerste dat het eenvoudig en goedkoop te produceren is, waardoor het toegankelijk is voor de mensen die het het hardst nodig hebben. “Het eerste ontwerp werd gemaakt voor mensen die niets hebben”, zeiden de broers. Ten tweede is het een methode die op afstand werkt, waardoor mensen niet in de buurt van de ontploffende mijnen hoeven te komen. Deze twee belangrijke aspecten zorgden ervoor dat het ontwerp een plaats verwierf op de shortlist voor de 2012 Design of the Year Award van het London Design Museum. De Mine Kafon trok ook de aandacht van het Nederlandse leger, dat het concept direct getest heeft. Helaas hebben deze veldproeven ook enkele belangrijke zwakke punten aan het licht gebracht.
Adam Komorowski, expert op het gebied van mijnopsporing en -opruiming en commercieel directeur bij Explosive Risk Solutions, vertelt aan Evolving Science dat, omdat het ontwerp afhankelijk is van de wind, het niet systematisch een gebied kan doorzoeken, wat natuurlijk een probleem is bij het opsporen van mijnen. Wel kan dit ontwerp gebruikt worden in een gebied dat helemaal vol zit met landmijnen. Maar omdat de Mine Kafon na een paar explosies moet worden teruggehaald, levert het toch weer gevaar op voor mensen. Het is een geweldig idee en een innovatieve aanpak, maar in de praktijk is de Mine Kafon voor deze kritische taak toch niet ideaal.
De nieuwe mijnruimende drone komt van de grond: uitdagingen en overwinningen
Maar daar lieten Mahmud en Massoud zich niet door ontmoedigen. Als het primaire probleem met de huidige Mine Kafon was dat ze er mensen mee in gevaar brachten, zouden ze misschien een manier kunnen vinden om het detecteren, in kaart brengen en opruimen volledig te automatiseren. En toen werd de Mine Kafon drone geboren.
De broers hadden een duidelijke visie: een drone die groot en sterk genoeg is om detectie-, GPS- en vernietigingsapparatuur mee te nemen. Wanneer de drone een mijn detecteert wordt deze op een GPS-kaart gemarkeerd. Daarna wordt er met een robotarm voorzichtig een kleine explosieve lading bovenop gegooid om de mijn tot ontploffing te brengen.
Dit nieuwe systeem had een groot aantal verbeteringen en voordelen en de Kickstarter-campagne van de broers werd dan ook enthousiast ondersteund. Ze hadden al snel wereldwijde aandacht voor hun project en wisten een uitgebreide lijst awards binnen te slepen waar zelfs Elon Musk van onder de indruk zou zijn. In februari vorig jaar nam de Mine Kafon drone deel aan Drones for Good, een wedstrijd gesponsord door en gehouden in de Verenigde Arabische Emiraten, waar de drone de strijd aanging met 1.000 andere ontwerpen. De broers eindigden op de 4e plaats en verloren het van een team van Nokia, maar ze hebben veel van het evenement geleerd. Er waren problemen met de controle-interface en de mechanische arm, wat hen deed besluiten om het ontwerp volledig opnieuw onder de loep te nemen.
In de zomer van 2017 hadden de broers een nieuw lab geopend, personeelsleden in dienst genomen en startten ze een spannende nieuwe samenwerking met de Technische Universiteit van Nancy in Frankrijk. Met de hulp van een team van professoren en doctoraatsstudenten hopen ze sneller te kunnen ontwikkelen en binnen korte tijd een massaproductiesysteem klaar te hebben. Volgens hun laatste update is het team nu bezig de taken van detectie, het in kaart brengen en de vernietiging over twee verschillende drones te verdelen. Een kleine drone zal verantwoordelijk zijn voor het lokaliseren en in kaart brengen, terwijl een zeer grote drone – die tot wel 30 kg kan tillen – de mijnen vernietigt. Ze werken ook aan het verfijnen van de software, het batterijsysteem en de robotarm en kijken uit naar de dag waarop hun droom werkelijkheid wordt en ze de wereld van landmijnen kunnen gaan bevrijden.
