Hoewel we ons tijdens onze levensreis allemaal op verschillende routes en tijdlijnen bevinden, kijken velen van ons naar leiders voor inspiratie, advies en begeleiding. We hebben echter allemaal ook zelf de mogelijkheid om het leven van anderen positief te beïnvloeden, zowel privé als op het werk. Leiders die optimaal willen profiteren van interacties met zakenpartners, teamleden, werknemers en klanten, moeten over verschillende belangrijke kenmerken, vaardigheden en eigenschappen beschikken. Of je nu je eigen bedrijf hebt of als manager verantwoordelijk bent voor een team op kantoor, het is als leider belangrijk dat je anderen voor het gezamenlijke doel kunt enthousiasmeren en dit met onwrikbaar doorzettingsvermogen weet te bereiken. Leiders met solide leiderschapskwaliteiten inspireren hun teams om geweldige dingen te bereiken. Essentiële basisskills van goede leiders zijn natuurlijk betrouwbaarheid en uitstekende communicatieve en actieve luistervaardigheden. Maar er is nog een hele reeks andere vaardigheden die steeds belangrijker worden in deze tijd van chaos en onzekerheid. Hier volgt een inspirerend overzicht van 16 cruciale kwaliteiten van een goede leider.
1. Een duidelijke visie voor de toekomst
Enkele van de meest charismatische leiders van onze tijd wisten een kristalheldere visie te schetsen van hoe hun toekomst eruitzag en dit fungeerde als drijfveer voor hun acties in het heden. De ‘I Have A Dream’-toespraak van Martin Luther King is daar een prachtig voorbeeld van. Door een overtuigende visie van de toekomst te creëren kunnen leiders dingen bereiken die anders onmogelijk lijken. Het stelt hen in staat duidelijke strategieën te ontwikkelen, toptalent aan te trekken en hun organisaties naar een veelbelovende toekomst te leiden. Een visie komt over het algemeen uit het hart, niet uit het hoofd. Goede leiders leven hun visie door middel van woorden en daden, waardoor zij ook anderen inspireren zich optimaal in te zetten en het beste van zichzelf te geven. Visionaire leiders moeten flexibel en wendbaar zijn en nieuwe benaderingen toepassen wanneer zich gaandeweg veranderingen voordoen. Tegelijkertijd moeten zij hun focus op het hoofddoel houden, zodat ze de resultaten kunnen bereiken die ze voor ogen hebben.
2.Samenwerkingsvaardigheden
Om het moreel binnen teams hoog te houden en ervoor te zorgen dat werknemers binnen werkomgevingen die steeds competitiever worden toch optimaal presteren, is het belangrijk dat leiders over solide samenwerkingsvaardigheden beschikken en met passie inspireren. Ze moeten zich bewust zijn van het belang van interpersoonlijke en functieoverschrijdende werkrelaties die op goede communicatie en vertrouwen gebaseerd zijn. Samenwerkend leiderschap omvat het doorbreken van silo’s en het leiden van horizontale teams. Het is belangrijk dat teamleden het gevoel hebben een integrale rol te spelen bij het bereiken van de bedrijfsdoelen en dat de focus niet op micromanagement en rapporteren ligt. Leiders met solide samenwerkingsvaardigheden maken interacties tussen werknemers met verschillende vaardigheidsniveaus en van verschillende afdelingen mogelijk. Ze weten bovendien hoe zij met hoge niveaus van stress en frustratie om moeten gaan. Deze leiders begrijpen dat men niet altijd de volledige controle heeft over externe omstandigheden en beseffen dat mensen pas echt gemotiveerd aan het werk zijn als ze zich gewaardeerd en geïnspireerd voelen, in plaats van gecontroleerd.
3. Empathisch vermogen
Jarenlang hebben leiders ervoor gewaakt teveel emotie te laten zien, maar uit verschillende onderzoeken blijkt dat empathisch vermogen en persoonlijk contact met anderen van cruciaal belang is – zowel privé als op het werk. Sterker nog, empathisch vermogen is een van de belangrijkste soft skills. De succesvolle leiders van vandaag zijn meer ‘mensgericht’, emotioneel intelligent en niet bang om zich toegankelijk en kwetsbaar op te stellen. Empathische leiders kunnen zich inleven in de situatie van een ander en houden rekening met de gevoelens, behoeften en perspectieven van anderen. “Leiden met empathie houdt in dat je de unieke behoeften en doelen van elk teamlid begrijpt en dat je werkzaamheden zo kunt afstemmen dat ze niet alleen bijdragen aan een optimale prestatie maar ook aan de tevredenheid van de werknemer. Teamleden die zien dat hun manager hen op deze manier herkent zijn meer betrokken en bereid een stapje extra te doen,” aldus de auteurs van ‘The importance of empathy in the workplace’. Sterker nog, leiders die empathisch leiderschap uitoefenen worden door hun superieuren als betere presteerders beschouwd.
4. Het vermogen om te motiveren en inspireren
Een goede leider is een rolmodel en heeft het vermogen om zijn team te inspireren een stapje harder te lopen als het gaat om de missie van de organisatie. Om anderen te kunnen motiveren bepaalde doelstellingen te bereiken, is het van cruciaal belang om de visie goed in het vizier te houden en als leider zelf ook gemotiveerd te zijn. Als je niet zeker weet of je werk ertoe doet zullen je medewerkers daar waarschijnlijk ook aan twijfelen. Je positieve en optimistische energie moet de toon zetten voor de mensen die je volgen en de mindset inspireren die nodig is om goed met uitdagingen om kunnen te gaan. Een echt inspirerende leider blijft anderen eraan herinneren dat de zon altijd achter de wolken schijnt, zelfs in moeilijke tijden. Volgens Richard Branson is “het vermogen om te inspireren de allerbelangrijkste leiderschapsvaardigheid. Het vermogen om energie, passie, toewijding en verbinding te injecteren in de missie en richting van een organisatie is voor elk groeiend bedrijf van essentieel belang.”
5. Storytelling-skills
Een van de vele verantwoordelijkheden van een leider is dus het uitdragen van een visie en hun mensen verbinden met die visie – of dat doel, die herstructureringsplannen of die groeiambities. Welke boodschap je als leider ook moet overbrengen, een verhaal is de sleutel tot de harten van mensen. Het vertellen van een meeslepend verhaal onderschrijft de geloofwaardigheid van je ideeën en plannen. Natuurlijk kun je mensen met feiten en cijfers ergens van overtuigen, maar iemands mening of gedrag veranderen of mensen motiveren bepaalde doelen te bereiken doe je door middel van emoties. Een idee introduceren dat voldoende emotionele kracht oproept en dat mensen zó kunnen visualiseren dat ze er deel van gaan uitmaken vergt creativiteit, inzicht en sterke storytelling-skills. Of je nu een teamlid, partner of externe aandeelhouder moet overtuigen, met boeiende verhalen die mensgericht, actiegericht en duidelijk gecontextualiseerd zijn, kun je zelfs de meest lastige situaties of ingrijpende plannen doeltreffend presenteren. Effectieve leiders gebruiken verhalen om te inspireren, vertrouwen op te bouwen, conflicten op te lossen en een duidelijke richting te bepalen. Storytelling kan leiders helpen iemands manier van denken te beïnvloeden, een gezamenlijke visie te ontwikkelen, loyaliteit te inspireren, hoop te creëren en vertrouwen op te bouwen. Dit is vooral van belang wanneer een organisatie worstelt met moeilijke tijden en verandering.
6. Technologische, emotionele en culturele intelligentie
Omdat leiders verantwoordelijk zijn voor het oplossen van problemen, ontwikkelen van strategieën, begeleiden van werknemers en monitoren van de werkomgeving, zijn competenties als een solide redenatievermogen maar ook sterke intellectuele, perceptuele, en verbale vaardigheden cruciaal. Afgezien van de voor de hand liggende mentale capaciteiten die een leider nodig heeft, zijn er vele andere soorten intelligentie – zoals bijvoorbeeld technologische, emotionele en culturele intelligentie – die belangrijk zijn in leiderschapsrollen.
Technologische intelligentie
Open staan voor nieuwe technologische oplossingen is een van de vele belangrijke eigenschappen die toekomstige leiders moeten bezitten. Van goede leiders wordt verwacht dat ze technologische intelligentie bezitten. En dat betekent niet alleen inzicht hebben in huidige technologieën en hoe deze werken. De leiders van vandaag moeten weten hoe ze kunstmatige intelligentie, cloudcomputing, data-analyse, UX-development en allerlei andere technologieën effectief kunnen benutten om hun kansen op zakelijk succes te optimaliseren. Het is belangrijk dat ze op de hoogte zijn van hoe evoluerende en steeds veranderende technologische tools en applicaties het meest effectief kunnen worden gebruikt om teams te motiveren, de operationele effectiviteit te vergroten en groei te stimuleren. Daar heb je geen informatica-diploma voor nodig, maar het is wel belangrijk dat je het technische naar het niet-technische kunt vertalen, bijvoorbeeld door middel van duidelijke berichten die tot actie inspireren. Goede leiders hebben bovendien waardering voor wat de volgende generatie te bieden heeft. Niet alleen qua technologische vooruitgang, maar ook op het gebied van frisse, nieuwe, out-of-the-box ideeën.
Emotionele intelligentie
Naast technologische intelligentie is er het emotionele element waar leiders rekening mee moeten houden. Emotionele intelligentie, die bestaat uit competenties als zelfbewustzijn, sociaal bewustzijn, zelfmanagement en relatiemanagement, stelt leiders in staat succesvol met anderen samen te werken, waardevolle, opbeurende feedback te geven, stress te managen en teams te coachen. Volgens Harvard Business Review is “emotionele intelligentie verantwoordelijk voor bijna 90 procent van wat high-performers onderscheidt van hun collega’s met vergelijkbare technische vaardigheden en kennis.” Onze groeiende interesse in en behoefte aan emotionele intelligentie – vooral in leiderschapsrollen – is een direct gevolg van de ambiguïteit en volatiliteit van de huidige samenleving. Mensen met gedegen communicatieve vaardigheden en het vermogen om hun eigen emoties en die van anderen te managen, kunnen zich over het algemeen ook inleven in de mensen om hen heen en gepast op verschillende situaties reageren. Ze leiden met een ‘human touch’ en zorgen voor vertrouwen binnen hun teams – een vaardigheid die in dit tijdperk van kunstmatige intelligentie steeds waardevoller wordt. Emotioneel intelligente leiders kunnen zich in andermans schoenen verplaatsen, zijn goede luisteraars, geven constructieve feedback, helpen teamleden met hun ontwikkeling en stellen oneerlijke praktijken aan de kaak.
Culturele intelligentie
De globalisering heeft de afgelopen jaren een aanzienlijke impact gehad op internationale (zakelijke) aangelegenheden. Alles en iedereen in de wereld raakt steeds meer met elkaar verbonden. Grote uitdagingen kunnen niet meer door één of een handvol individuen, één cultuur of zelfs één continent aangepakt worden. Grens-, taal- en cultuuroverschrijdende samenwerking is dan ook belangrijker dan ooit tevoren. Voor deze uitdagingen is culturele intelligentie – wat als het ware in het verlengde ligt van emotionele intelligentie – een zeer waardevolle vaardigheid. Bij culturele intelligentie gaat het niet alleen om het bewustzijn van andere culturen of het erkennen van het belang van diversiteit. Cultureel intelligente leiders moeten in diverse situaties kunnen werken, grenzen kunnen overschrijden en in meerdere culturen goed kunnen functioneren. Kennis van de waarden, behoeften, emoties, gebruiken en overtuigingen van mensen uit verschillende culturen stelt deze leiders in staat om begripvol en respectvol met anderen om te gaan. Cultureel bewustzijn maakt leiders invloedrijker, verbetert het teammoreel en zorgt voor een bredere toegang tot kennis, middelen en talent.
7. Creatief denkvermogen
Hoewel creativiteit in elke functie een belangrijke vaardigheid is, is het vooral van cruciaal belang voor mensen die een team leiden. Creatieve leiders hebben het vermogen om met innovatieve oplossingen te komen en kunnen het doel van hun teams – vooral in complexe en veranderende situaties – duidelijk uiteenzetten. Creatieve leiders hebben niet alleen het vermogen om zelf innovatieve en originele ideeën te initiëren, ze inspireren bovendien hun teamleden om hetzelfde te doen. Creatief leiderschap helpt bij het creëren van een werkomgeving waarin mensen worden aangemoedigd om met traditionele methoden en processen te breken en in plaats daarvan nieuwe en onorthodoxe ideeën uit te wisselen. En leiders die hun teamleden belonen voor het bedenken van nieuwe ideeën of het ontwerpen van innovatieve producten, zorgen daarmee dat de werkomgeving nog verder inspireert en aanmoedigt. Zoals Dan Palotta voor Harvard Business Review schrijft: “De beste creativiteit komt voort uit een verlangen om bij te dragen aan het leven van anderen, hetzij door iets nieuws te introduceren dat de levenskwaliteit verbetert, of door mensen te laten zien dat iets dat onmogelijk lijkt toch mogelijk is. Wanneer je iemands perceptie over wat hij of zij kan bereiken verandert, draag je op de meest waardevolle manier bij aan hun menselijkheid. Je geeft ze hoop voor de toekomst.”
8. Flexibiliteit
In de snelle, diverse en steeds complexere zakelijke omgeving van vandaag, waar verandering constant en onvermijdelijk is, is het belangrijk dat leiders flexibel en wendbaar zijn. Flexibele leiders kunnen zich snel aanpassen aan en omgaan met onverwachte situaties, zoals bijvoorbeeld in tijden van crisis de productiviteit op peil houden. Leiders met deze competentie passen hun plannen waar en wanneer nodig aan, zijn in staat om met een breed scala aan mensen samen te werken, staan open voor nieuwe ideeën en houden tijdens perioden van verandering rekening met de zorgen van anderen. Om ten tijde van onzekerheid toch goed te kunnen functioneren is het belangrijk dat leiders disruptie als een kans zien, in plaats van een bedreiging. Ook is het van belang om verandering in hun teams niet alleen te omarmen, maar ook aan te moedigen en te sturen. Met name in veranderende omstandigheden zorgen flexibele leiders en hun teams voor hogere productiviteit, een sterker gevoel van ‘ownership’ en een grotere veerkracht.
9. Coachende vaardigheden
In tegenstelling tot autocratisch of top-down leiderschap, begeleiden coachende leiders hun teams langs obstakels en naar doelen en halen ze het beste in hun mensen naar boven. Bedrijven realiseren zich steeds meer dat leiderschap met coachende vaardigheden een veel effectievere en wenselijker weg naar vooruitgang is. Coachende leiders motiveren, inspireren en betrekken hun teams en respecteren elk teamlid als individu. De beste coachende leiders creëren werkomgevingen waarin open en eerlijke feedback wordt aangemoedigd en fouten als leermomenten worden gezien. Coachende leiders begeleiden hun mensen in hun professionele groei en bereiden hen voor op de toekomst door hen te helpen hun sterke en zwakke punten te identificeren en ontwikkelingstrajecten samen te stellen. Door middel van een coachende benadering tijdens het luisteren, stellen van vragen en opstellen van actieplannen, creëren en onderhouden leiders efficiënte werkrelaties met hun teamleden. Dit biedt teams de mogelijkheid zelfstandig beslissingen te nemen, wat niet alleen de direct betrokkenen ten goede komt, maar ook leidt tot een succesvollere organisatie.
10. Comfortabel zijn in oncomfortabele situaties
Moderne leiders hebben veel taken die onzekerheid met zich meebrengen. Ze moeten evalueren, ontwikkelen, motiveren, innoveren, groeien en risico’s nemen. En als je niet bereid bent om uit je comfortzone te stappen, kunnen veel van deze zaken behoorlijk intimiderend zijn. Echt leiderschap begint dan ook aan het eind van je comfortzone en in deze tijden van razendsnelle verandering zijn leiders die onder chaotische omstandigheden toch goed functioneren het meest succesvol. Leiders die zich thuis voelen te midden van veranderende situaties en onzekerheid zijn beter voorbereid op eventuele uitdagingen. Effectieve leiders nemen alles voortdurend onder de loep: de organisatie, de stakeholders, de ‘best practices’, de bedrijfscultuur en het talent. Maar ze dagen vooral zichzelf uit, bijvoorbeeld om uit hun comfortzone te stappen en ‘go the extra mile’. Dit helpt hen ook hun teamleden uit hun comfortzone te halen en net dat stapje extra te zetten. Het resultaat? Meer vertrouwen en een cultuur waarin het nemen van gecalculeerde en verantwoorde risico’s minder ontmoedigend wordt.
11. Het vermogen om te overtuigen
Om mensen te motiveren en team- of bedrijfsdoelstellingen te realiseren moeten leiders ook over overtuigingsvaardigheden beschikken. Maar verwar dit niet met manipulatief gedrag om iets van mensen gedaan te krijgen – echte overtuigende leiders zorgen ervoor dat ze geen misbruik maken van hun machtspositie. We hebben het hier over charismatische leiders die gebruikmaken van hun communicatieve vaardigheden, rationele argumenten en verbinding om overtuigingen en gedrag positief te beïnvloeden. Verbinding is belangrijk omdat het vertrouwen opbouwt waardoor overtuigen makkelijker wordt. Om vertrouwen op te bouwen en mensen te overtuigen volgens een bepaald plan te werken, moeten leiders weten wat hun teamleden belangrijk vinden. Leiders die kunnen overtuigen beschikken ook over uitstekende (non)verbale communicatie- en spreekvaardigheid. En als teamleden kunnen zien dat het volgen van het plan hen ook zal helpen hun eigen individuele doelen te bereiken, zullen ze zich eerder door hun leider laten overtuigen.
12. Kunnen vertrouwen op de expertise van anderen
De meeste leiders zijn dankzij hun expertise op een bepaald gebied in hun leiderschapsfuncties gerold. Maar eenmaal aan de top is de belangrijkste taak van een leider om een team te leiden, zonder je te storen aan het feit dat je misschien niet langer de expert of best geïnformeerde persoon in het bedrijf bent. Bekende leiders als Steve Jobs en Richard Branson hebben ooit gezegd dat het geen zin heeft om slimme mensen in dienst te nemen als je hun input vervolgens negeert. En ze hebben gelijk, want twee paar ogen zien meer dan één. Professionals in een bepaalde bedrijfstak steken vaak enorm veel tijd en energie in het nóg beter worden in hun vakgebied. Daarom huren organisaties hen ook in. Maar voor sommige leiders is het heel moeilijk om toe te geven dat deze experts misschien meer kennis in huis hebben dan zij. Een van de vele belangrijke vaardigheden van een modern leider is echter het ontwikkelen van onderscheidend vermogen – luisteren naar andere standpunten en accepteren dat een deskundige iets kan aanbevelen waar je niet per se mee instemt. Leiders zijn geen specialisten maar generalisten die vaak afhankelijk zijn van de experts en adviseurs om hen heen. “De overgang naar generalistisch management kan het einde betekenen van succesvolle specialistische managers. Maar als je je realiseert dat je niet langer de expert hoeft te zijn, kan dat een enorm bevrijdend en bevredigend moment in je carrière zijn. Jouw rol als leider is om het beste in anderen naar boven te halen, zelfs als ze meer weten dan jij”, aldus Wanda Wallace, president en CEO van coaching- en adviesbureau Leadership Forum, en David Creelman, CEO van human capital managementbedrijf Creelman Research.
13. ‘Voorspellend’ vermogen
Plannen voor de toekomst is een van de belangrijkste uitdagingen voor bedrijven en andere organisaties. En hoewel we niet precies kunnen voorspellen wat er in de toekomst zal gebeuren, kunnen we wel onze creativiteit en verbeeldingskracht gebruiken om potentiële toekomstscenario’s te creëren en daarin mogelijkheden en kansen te ontdekken. Leiders met ‘voorspellend’ vermogen beschikken over uitgebreide kennisnetwerken waardoor ze op de hoogte blijven van belangrijke trends en ontwikkelingen. Daarnaast hebben ze een enorm rijke fantasie. De bekende auteur Peter Drucker zei ooit: “De enige manier om de toekomst te voorspellen is om hem te creëren”. En dit begint met het voor je zien van je gewenste toekomst en het formuleren van je visie. Waar zou je over tien jaar willen zijn? Hoe ziet je ideale werkomgeving eruit en hoe zou je jezelf en je prestaties graag zien? De antwoorden op deze vragen schetsen een beeld waarmee je een visie creëert – niet alleen voor jezelf, maar ook voor anderen. En wanneer deze visie maar duidelijk en inspirerend genoeg is, zal het ook anderen motiveren om actie te ondernemen en deze toekomstvisie in realiteit om te zetten.
14. Diplomatieke en depolarisatievaardigheden
In werkomgevingen met veel diversiteit, waar mensen worden aangemoedigd om risico’s te nemen en openlijk hun mening te uiten, zullen er zo nu en dan gespannen situaties en conflicten ontstaan. De uitdaging is echter om tijdens conflictsituaties een consensus te bereiken, om een weg vooruit te vinden waar alle betrokkenen voordeel uit kunnen halen of zich op zijn minst in kunnen vinden. Het vinden van een gemeenschappelijke basis of iets positiefs om op te focussen zal bijdragen aan depolarisatie waarna de betrokkenen ‘can agree to disagree’. Een leider met diplomatieke en depolariserende vaardigheden zal begrijpen dat conflict ook kan bijdragen aan de groei en ontwikkeling van de organisatie. Daarbij is het belangrijk dat leiders de vaardigheden hebben om een gespannen situatie een beetje luchtiger te maken en teamleden aan te moedigen de communicatie en positieve betrokkenheid te herstellen. De communicatie beëindigen om conflicten te vermijden kan leiden tot gespannen relaties waarin de polarisatie aanhoudt of verergert en collega’s tegenstanders worden. Constructieve depolarisatie gaat over het overwinnen van barrières. En mensen aanmoedigen om samen te werken, zelfs als er verschillende perspectieven of meningsverschillen zijn, leidt vaak tot waardevolle en diepgaande resultaten.
15. Makerinstinct
Een goede leider zijn betekent ook makerinstinct hebben – je innerlijke drang om dingen te bouwen en te laten groeien in de praktijk brengen – en het vermogen om teamleden aan te moedigen hetzelfde te doen. Leiders die hun makerinstinct omzetten in actie hebben een ‘can-do’ en ‘can-make’-mindset. Ze maken tijd, maken plannen en verdienen geld. Ze geven de voorkeur aan een doe-het-zelf-aanpak voor het oplossen van problemen in plaats van oplossingen te zoeken bij externe leveranciers of product- of dienstenaanbiedingen. De doe-het-zelf-aanpak is echter geen individuele aanpak maar een teaminspanning. Leiders met een makerinstinct inspireren anderen om bij te dragen en zijn niet bang om klein te beginnen en te experimenteren. Ze brengen mensen, gemeenschappen en organisaties bij elkaar en gaan samen aan de slag met gemeenschappelijke interesses en gedeelde doelen. Zoals Bob Johansen, auteur van Leaders Make the Future, zegt: “Veel mensen benutten hun makerinstinct en -potentieel niet. Maar het is belangrijk dat deze vaardigheid wordt erkend, gewaardeerd en gekoesterd want het is een belangrijke leiderschaps-skill voor de toekomst. Naast ‘do-it-yourself’ moeten leiders bovendien focussen op ‘do-it-ourselves’ – het makerinstinct moet versterkt worden door verbinding.”
16. Het vermogen om uitdagingen om te zetten in kansen
Goede leiders zijn fulltime probleemoplossers. Dat moet ook wel, want ze hebben continu met allerlei uitdagingen te maken – van conflicten in het team tot ontevreden zakenpartners of veranderingen in de markt. En deze uitdagingen zetten zij om in kansen. Goede leiders pushen zichzelf voortdurend. Om obstakels te overwinnen passen zij zich aan, schakelen ze bij en nemen ze risico’s. Stilstaan is achteruitgaan. Als leiders niet steeds van koers zouden veranderden, zouden veel van de grote bedrijven die we vandaag kennen niet hebben bestaan. De obstakels op hun pad waren eigenlijk een ‘blessing in disguise’. Zoals de bekende futurist en thought leader Richard van Hooijdonk zegt: “Ik heb al vroeg geleerd dat je het niet redt als je je niet aanpast en verandert. Als je straks niet het nakijken wilt hebben moet je mee met de veranderingen. We moeten continu nadenken over aanpassen en groeien. Een bedrijf met ambities mag nooit achteroverleunen, anders ben je snel uitgerangeerd.”
Een laatste overweging
Een goede leider zijn betekent dat je langs obstakels moet kunnen navigeren en je doel continu in het vizier moet houden, hoe moeilijk een situatie ook wordt. Als van je fouten kunt leren, met een ‘open mind’ naar je medewerkers en collega’s kunt luisteren en problemen creatief het hoofd blijft bieden, kun je uitdagingen omzetten in geweldig leiderschap. En hoewel je met inspirerend, motiverend en empathisch vermogen een goede leider kunt zijn, zijn het factoren als actie ondernemen, eerlijkheid en betrouwbaarheid die het vertrouwen, de steun en het respect zullen opleveren die nodig zijn om echt succesvol te worden. Zoals Bhaji Rath zegt: “Een groot leider heeft een duidelijke visie, is moedig, heeft integriteit, eerlijkheid, nederigheid en een duidelijke focus. Goede leiders helpen hun werknemers hun doelen te bereiken, zijn niet bang om mensen aan te nemen die misschien beter zijn dan zij en zijn trots op de prestaties van degenen die ze geholpen hebben”. De post-pandemische crisis zal uiteindelijk voorbijgaan, maar wat overblijft is een nieuw type leiderschap, dat is ontstaan als gevolg van de manier waarop we op dit moment werken. Betrouwbaarheid, uitstekende communicatie, vastberadenheid en passie zullen altijd belangrijk blijven. Maar nu de kaarten door de gebeurtenissen in 2020 opnieuw zijn geschud – en 2021 ongetwijfeld nog meer verandering teweeg zal brengen – zullen nieuwe onmisbare leiderschapskenmerken, zoals die in dit artikel worden beschreven, onze kansen op succes in deze nieuwe wereld aanzienlijk vergroten.
