Digitale landbouw: innovatie voor het nieuwe normaal

Foto van Richard van Hooijdonk
Richard van Hooijdonk
  • De impact van de pandemie op de agrisector
  • Uitdagende tijden vragen om opmerkelijke innovaties
  • Visies en voorspellingen voor de agrisector
  • Een laatste overweging

De wereld begint zich voor te bereiden op de post-pandemische fase en de agrarische sector lijkt klaar voor zijn eigen digitale transformatie waarmee de weg naar herstel en een nieuwe vorm van ‘business as usual’ ingeslagen kan worden. De jaren die voor ons liggen zullen in het teken staan van opmerkelijk menselijk vernuft en enorme vindingrijkheid waarmee de landbouwsector opnieuw uitgevonden zal worden. De verwachting is dat innovaties in de landbouw alle belanghebbenden in de hele toeleveringsketen – van boer tot consument – in staat zullen stellen hun algehele positie aanmerkelijk te verbeteren.

Impact van de crisis op de agrisector

Net als in andere sectoren ondervond ook de toeleveringsketen van de agrisector ernstige disrupties als gevolg van de pandemie. Voor telers van speciale gewassen, evenals graan- en veehouders, leidde dit tot een enorme daling van geëxporteerde producten. Dit had weer een aanzienlijke prijsdaling voor een breed scala aan landbouwproducten tot gevolg, waaronder maïs, soja en vee. Doordat mensen brood en andere op tarwe gebaseerde producten gingen hamsteren uit angst voor mogelijke schaarste, stegen de tarweprijzen juist weer. De agrarische sector kreeg te maken met ernstige arbeidstekorten als gevolg van reisbeperkingen, grenssluitingen en het opschorten van visumaanvragen, waardoor seizoensarbeiders uit het buitenland niet meer konden terugkeren naar de agrarische bedrijven waar ze in voorgaande seizoenen werkten. In Europa en Noord-Amerika ontstonden hierdoor enorme productiviteitsproblemen.

Van alle structurele veranderingen die de pandemie in de landbouwsector heeft veroorzaakt, is de toegenomen acceptatie van digitale landbouw waarschijnlijk de belangrijkste. Technologieën als kunstmatige intelligentie, big data, robotica, drones, precisielandbouw en blockchain zullen we bij agrarische bedrijven wereldwijd steeds vaker tegenkomen. Deze stellen boeren in staat om verschillende taken te automatiseren, oplossingen te ontwikkelen voor het groeiende tekort aan arbeidskrachten, de productiviteit en veerkracht van hun bedrijven te vergroten, kosten te verlagen, gewassen op afstand te monitoren, opbrengsten te optimaliseren, het gebruik van kunstmest te verminderen en de milieuimpact te minimaliseren. En voor wat betreft de veranderingen in consumentengedrag, zal de komende periode worden gekenmerkt door een verschuiving naar meer gepersonaliseerde, plantaardige voeding, omdat we ons steeds meer realiseren hoe belangrijk een optimaal functionerend immuunsysteem is. Met de lockdownmaatregelen en lege winkelschappen nog vers in het geheugen, is de kans groot dat consumenten besluiten hun prioriteiten onder de loep te nemen en in de nabije toekomst vaker bij lokale voedselproducenten te kopen.

Uitdagende tijden vragen om opmerkelijke innovaties

De recente crisis heeft weliswaar geleid tot enorme chaos in de toeleveringsketens en andere verstoringen, maar heeft tegelijkertijd ‘digital agriculture’ een boost gegeven. Dit heeft geleid tot een nieuwe innovatiegolf in de agrisector die de manier waarop we voedsel produceren en leveren voor altijd zal veranderen. Sterker nog, heel wat bedrijven in de agrisector lijken het zelfs in deze moeilijke tijden juist heel goed te doen en lanceren bijvoorbeeld opmerkelijke en veelbelovende innovaties.

Bestuiving met drones

Zoals we weten zorgen bijen voor de gewasbestuiving. Maar als gevolg van de wereldwijde afname van bijenpopulaties zijn boeren helaas gedwongen dit proces handmatig uit te voeren, onder andere door gebruik van tractoren met laag-efficiënte ventilatoren. De in Israël gevestigde Blue White Robotics (BWR) heeft onlangs echter een betere oplossing bedacht. In samenwerking met de in New York gevestigde Dropcopter gebruikt het bedrijf drones om dadelplantages in de Arava-regio en de Jordaanvallei vanuit de lucht te bestuiven. Het handmatig bestuiven van een plantage van 15.000 hectare duurt doorgaans ongeveer vier weken, maar drones kunnen dit veel sneller, waardoor boeren veel tijd en geld besparen.

App voor tractorverhuur

In Afrika, een van de minst gemechaniseerde regio’s ter wereld, worstelt men al jarenlang met uitdagingen in de landbouw. Omdat veel Afrikaanse boeren zich geen eigen tractor kunnen veroorloven moeten ze hun land handmatig of met behulp van vee bewerken. Dankzij de Nigeriaanse agritech-startup Hello Tractor lijkt hier echter verandering in te komen. Het bedrijf heeft een app ontwikkeld waarmee boeren in contact kunnen komen met eigenaren van commerciële trekkers waar ze machines tijdelijk kunnen huren. Elke tractor die op het platform beschikbaar is, is uitgerust met IoT-gestuurde software en verbonden met de cloud, waardoor boeren de exacte locatie, de kenmerken en een kalender met de beschikbaarheid van de machine kunnen zien.

Online platform voor het managen van boerenbedrijven

Het managen van een boerenbedrijf, wat al geen eenvoudige taak is, wordt tijdens een wereldwijde crisis een nog grotere uitdaging. Gelukkig kan technologie een helpende hand bieden. Het in het VK gevestigde groenteproductie- en graanmarketingbedrijf Frontier heeft een online platform ontwikkeld voor het managen van boerenbedrijven. Met het MyFarm-platform kunnen boeren alle gegevens met betrekking tot hun bedrijf beheren, opslaan en analyseren, en de relevante informatie met andere belanghebbenden delen. MyFarm biedt boeren bovendien een real-time overzicht van de graanmarkten en prijsalerts, waardoor ze beter geïnformeerde beslissingen kunnen nemen en de continuïteit van hun bedrijf beter kunnen waarborgen.

Visies en voorspellingen voor de agrarische sector

Alles wijst erop dat de pandemie de acceptatie van digitale technologie in de agrarische sector zal versnellen. “COVID-19 heeft ons in een digitale stroomversnelling gebracht, boeren gaan online, ze innoveren snel en creëren nieuwe manieren om hun producten te verkopen zodat ze het hoofd boven water kunnen houden. We zien dat de wereld door het gebruik van technologie veel flexibeler wordt”, zegt Alison Sunstrum, de oprichter en CEO van CNSRV-X. Haar mening wordt gedeeld door Marieke de Ruyter de Wildt, de oprichter van The New Fork: “We moeten snel digitaliseren en innoveren als we iedereen willen kunnen voeden en met klimaatverandering willen kunnen dealen”. De Wildt investeert vooral in blockchain, die ze omschrijft als “onderdeel van de volgende industriële revolutie”.

Trendwatcher, futurist en internationaal keynotespreker Richard van Hooijdonk voorspelt dat de toekomst grote technologische veranderingen met zich meebrengt die de landbouw slimmer, efficiënter en duurzamer zullen maken. Elke stap van de voedselreis – van de boerderij tot aan onze tafel – zal getransformeerd worden door technologieën als kunstmatige intelligentie, machine learning, robotica, drones en zelfrijdende oogstsystemen. Genetische manipulatie zal ons in staat stellen om voedzamer voedsel te produceren dat beter bestand is tegen ziekten en plagen. Met systemen voor hydrocultuur, aquaponics en aeroponics kunnen we het hele jaar door voedsel verbouwen en brengen we minder schade toe aan het milieu. Bovendien leidt het gebruik van deze technologieën tot lagere transportkosten.

Automatisering zal naar verwachting een belangrijke tool worden bij het aanpakken van pandemie-gerelateerde uitdagingen. “Vóór de pandemie was automatisering al enorm in opkomst maar de extra risico’s met betrekking tot arbeidstekorten als gevolg van COVID-19 zullen de acceptatie van automatisering versnellen”, vertelt Arzum Akkas uit, professor in operations en technologiemanagement aan Boston University. “Automatisering kan de landbouwsector op drie manieren helpen. De eerste is het substantieel verlagen van de arbeidskosten. Ten tweede ben je sneller en kun je gedurende een bepaalde periode meer output genereren, wat een verlaging van de kosten betekent. En het derde component is risicobeperking. COVID-19 heeft een blijvend risicoprobleem gecreëerd met betrekking tot de beschikbaarheid van arbeidskrachten. Door over te schakelen op automatisering beheers je dat risico”.

Sommige experts zijn ook van mening dat onze eetgewoonten in de toekomst enorm zullen veranderen. “We zien dat vleesvervangend plantaardig voedsel steeds populairder wordt. Plantaardig voedsel veranderen in iets dat we kennen en lekker vinden is vanuit eetperspectief een enorm ingrijpende transformatie”, zegt futurist Brian Frank. De wereldwijde voedselfuturist Tony Hunter verwacht bovendien een opkomst van nieuwe soorten voedsel, zoals producten die met behulp van synthetische biologie zijn vervaardigd, producten op basis van algen die kunnen groeien in zeewater, melkeiwitten en andere celgebaseerde producten, en gekweekte vlees- en biomassaproducten.

Een laatste overweging

De pandemie heeft een aanzienlijke impact gehad op de landbouwsector. Behalve dat het een nieuwe reeks uitdagingen met zich heeft meegebracht, heeft het ook de acceptatie van innovatieve technologieën als kunstmatige intelligentie, machine learning, robotica, drones, het IoT en genetische manipulatie binnen de sector versneld. Aangezien de wereldbevolking blijft toenemen zullen deze technologieën in de toekomst een steeds belangrijkere rol spelen bij het produceren van voldoende voedsel en zal elke stap van de voedselreis een transformatie ondergaan.

Share via
Copy link