- ‘Synthetic Party’: de nieuwe politieke partij met een AI chatbot-leider
- De opkomst van AI-powered politici
- Wordt het gebruik van AI ook in de politiek de norm?
We kunnen gerust stellen dat kunstmatige intelligentie (AI) de laatste tijd niet erg positief uit de verf komt in de pers. De afgelopen jaren zijn er talloze artikelen verschenen over hoe AI onze manier van leven in gevaar kan brengen. In sommige stukken wordt AI zelfs omschreven als een existentiële bedreiging voor de mensheid. Hoewel het feit blijft dat velen hun baan zullen verliezen door automatisering en dat het gebruik van AI goed moet worden gereguleerd, is de situatie niet zo somber als sommigen ons willen laten geloven. AI is niet per definitie schadelijk of slecht en kan zelfs op allerlei gebied juist veel goed doen in ons leven — ook in de politiek — mits de technologie op de juiste manier gebruikt wordt.
Hoewel AI doorgaans niet met politiek wordt geassocieerd, vindt deze technologie ook hier steeds meer toepassingen. Omdat AI in korte tijd grote hoeveelheden gegevens kan analyseren, waardevolle inzichten kan genereren en zeer nauwkeurige voorspellingen kan doen over toekomstige trends, maken ook politici nu steeds vaker gebruik van deze technologie. Bijvoorbeeld om zich op specifieke demografische groepen te kunnen richten, de publieke opinie te monitoren, het sentiment van kiezers te analyseren en effectievere campagnes te ontwikkelen. Bovendien kan AI worden gebruikt om desinformatie en nepnieuws in het politieke discours op te sporen en er korte metten mee te maken, en om kiezers relevante politieke informatie te verstrekken zodat ze makkelijker kunnen deelnemen aan het democratische proces. Maar AI kan bijvoorbeeld ook ingezet worden om de besluitvorming van de overheid transparanter te maken.
‘Synthetic Party’: de nieuwe politieke partij met een AI chatbot-leider
Hoewel de vrees voor een robotovername misschien ongegrond is, is er wel één AI die erin slaagde om aan de top van een politieke partij te komen. De ‘Synthetic Party’ is een nieuwe politieke partij in Denemarken, opgericht door het kunstcollectief Computer Lars en de non-profit kunsttechnologie-organisatie MindFuture Foundation. Wat de politieke partij anders maakt dan alle andere in het land is dat deze wordt geleid door de AI-chatbot ‘Leader Lars’. De chatbot is geprogrammeerd op het beleid van Deense randpartijen sinds 1970 en is ontworpen om de waarden van de Denen te vertegenwoordigen die bij de vorige verkiezingen niet hebben gestemd (ongeveer 20 procent van de bevolking). Iedereen die meer wil weten over de visie en het beleid van de Synthetic Party, die volledig zijn afgeleid van AI, kan dat doen via de message-app Discord, waar je niet alleen met Leader Lars kunt communiceren maar ook met Computer Lars, de partijsecretaris en het tweede digitale lid.
“Computer Lars beheert de Discord-server om mensen te leren hoe ze de AI voor politieke verkenning kunnen inzetten”, vertelt Bryld Staunaes, een van de oprichters van het Computer Lars-collectief. “Het kan ons heel veel vertellen over de politieke visie en het discours van gewone mensen… Het probeert de verbeelding te verbreden en laat ons zien hoe we op een betere manier kunnen samenwerken”. De hoop is dat Leader Lars zich bij de volgende algemene verkiezingen in Denemarken kandidaat kan stellen. Hiervoor moet de partij echter minstens 20.182 handtekeningen verzamelen. En dat is waarschijnlijk niet eenvoudig, omdat er veel mensen zijn die zich zorgen maken over hoe AI de politiek van hun land kan beïnvloeden, deels vanwege de eerder genoemde negativiteit over AI in de pers.
“Het kan ons heel veel vertellen over de politieke visie en het discours van gewone mensen… Het probeert de verbeelding te verbreden en laat ons zien hoe we op een betere manier kunnen samenwerken”.
Bryld Staunaes, een oprichter van het Computer Lars-collectief
De opkomst van AI-powered politici
Leader Lars is niet de eerste AI die zich op het politieke toneel waagt. Zo stelde de AI-chatbot Alisa zich bij de Russische presidentsverkiezingen in 2018 al kandidaat voor het presidentschap. De chatbot werd ontwikkeld door de Russische technologiegigant Yandex en wist binnen de eerste 24 uur na de lancering meer dan 25.000 stemmen binnen te halen. De bot zorgde echter ook voor veel controverse door zich positief uit te laten over de methoden die de regering van de USSR in de jaren dertig gebruikte. Ook in Japan zijn er bots in de politiek. De AI-kandidaat Michihito Matsuda werd bijvoorbeeld derde bij de burgemeestersverkiezingen van Tama City in 2018, onder de campagneslogan Kunstmatige intelligentie zal Tama City veranderen. Een paar jaar geleden had zelfs Nieuw-Zeeland een AI-powered politicus. De robot-politicus, genaamd Sam, stelde zich kandidaat voor de algemene verkiezingen van 2020. Volgens de ontwikkelaar, ondernemer Nick Gerritsen, is Sam ontwikkeld om “de kloof te dichten tussen wat kiezers willen en wat politici beloven, en wat ze daadwerkelijk bereiken”.
Sam is 24/7 beschikbaar en kan op allerlei vragen over lokale kwesties en problemen antwoord geven, waaronder beleid rond huisvesting, onderwijs en immigratie. De AI-bot maakt gebruik van dataprocessing, natuurlijke taalinferentie-technieken, een unieke cognitieve architectuur en natuurlijke taalverwerking. Hiermee kan de bot artikelen en comments op populaire nieuwssites en social media analyseren, interpreteren en conclusies trekken over wat mensen echt van bepaald beleid vinden en in realtime met het publiek communiceren. “In tegenstelling tot een menselijke politicus houd ik bij het nemen van beslissingen rekening met ieders standpunt, zonder vooringenomenheid”, zegt Sam. “Ik ben nog maar net begonnen. Sommige van mijn antwoorden zijn misschien nog onnauwkeurig of onvolledig. Maar ik ben niet bang om ‘ik weet het niet’ te zeggen als ik geen antwoord heb! Met jouw hulp kan ik me ontwikkelen tot een politicus die echt alle Nieuw-Zeelanders kan vertegenwoordigen”.
Wordt het gebruik van AI ook in de politiek de norm?
Natuurlijk zijn er ook andere manieren om AI in de politiek in te zetten. Zo gebruikte Barack Obama bijvoorbeeld AI en data-analyse om de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2008 te winnen. En in India gebruikte Manoj Tiwari — een politicus die tijdens de Delhi CM-verkiezingen kandidaat was voor de Bharatiya Janata-partij (BJP) — AI om een video te creëren waarin hij in een Hindi-dialect een boodschap overbracht; een dialect dat hij zelf niet spreekt. Op deze manier wilde hij meer kiezers bereiken en hen overtuigen niet op de rivaliserende kandidaat te stemmen. “We gebruikten een ‘lip-sync’ deepfake-algoritme en trainden het met toespraken van Manoj Tiwari om audio naar eenvoudige mondbewegingen te vertalen”, vertelt Sagar Vishnoi, een politieke campagnevoerder en communicatie-expert bij The Ideaz Factory, het politieke communicatiebedrijf achter de video. “Het was de eerste keer dat iemand in India deepfake-technologie in zijn politieke campagne gebruikte”. Helaas kan AI ook voor kwalijkere doeleinden worden gebruikt. We kennen natuurlijk allemaal de deepfake-video uit 2018 waarin president Obama dingen vertelde die hij in het echt nooit zelf gezegd had. En de deepfake van de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, waarin — door het vertragen van de beelden en het veranderen van het stemgeluid — de indruk gewekt werd dat zij dronken was. De videos hadden vele miljoenen views en werden al gauw een internetsensatie. Hoewel deze twee gebeurtenissen gelukkig geen noemenswaardige nadelige gevolgen hadden, is het natuurlijk slechts een kwestie van tijd voordat er iets ernstigers gebeurt.
Een laatste overweging
Ondanks de ethische kwesties rond het gebruik van AI in de politiek en de zorgen die dit oproept, zal het gebruik ervan de komende tijd alleen maar toenemen. Dat is ook wel begrijpelijk, want deze technologie biedt politici veel te veel potentiële voordelen. Ze kunnen er waardevolle inzichten mee genereren, het helpt hen met het ontwikkelen van effectievere campagnes, en ze kunnen er de publieke opinie mee volgen (en manipuleren). Om ervoor te zorgen dat de democratie niet wordt ondermijnd, moet het gebruik van AI wel zo snel mogelijk worden gereguleerd en door ethische principes worden geleid. Uiteindelijk is het aan de politiek en de samenleving om ervoor te zorgen dat AI alleen wordt ingezet op een manier die iedereen — en de democratie — ten goede komt.
