- Organisatorische gevolgen van psychische problemen op het werk
- Hoe psychische problemen op het werk het persoonlijke leven van mensen beïnvloeden
- Het belang van psychische problemen bij de bron aanpakken
- Werknemers praten liever met AI dan met een menselijke manager
- Hoe wordt AI precies gebruikt om de geestelijke gezondheid te verbeteren?
De crises en stress van de afgelopen jaren hebben ernstige schadelijke gevolgen gehad voor de mentale gezondheid van werknemers in bedrijven en organisaties overal ter wereld. Werkstress, de angst om ziek te worden, of bezorgdheid om ontslag als gevolg van bedrijven die hun deuren sluiten – deze leiden allemaal tot toenemend ziekteverzuim, mentale uitputting en stressgerelateerde ziekten als depressie. En ondernemers en besluitvormers die zich realiseren hoe belangrijk het is om goed voor hun personeel te zorgen, hun waardevolle talent te behouden en de aanhoudende crisis te overleven, voelen steeds meer de druk om concrete en duurzame actie te ondernemen – al dan niet met behulp van kunstmatige intelligentie.
Psychische problemen op het werk en de gevolgen voor je business
Stress en (resulterende) geestelijke gezondheidsproblemen kunnen onnoemelijke schade aanrichten en ernstige gevolgen hebben voor iemands persoonlijke leven, met symptomen als hoofdpijn, hypertensie, rugklachten, hart- en vaatziekten, maag-darmproblemen, diabetes en tal van andere problemen. Maar wat werkgevers vaak niet beseffen, is dat werknemers die stress of burn-out ervaren daardoor vaak moeite hebben om zich op het werk te concentreren, deadlines missen en uiteindelijk steeds inefficienter en ongemotiveerder worden. Dit leidt tot verminderde productiviteit, meer ziekteverzuim en een hoger risico op fouten – en dit heeft allemaal een aanzienlijke impact op de winstgevendheid van het bedrijf. Mensen waarbij het risico op een (werkgerelateerde) slechte geestelijke gezondheid het hoogst is, zijn onder meer mensen in gespecialiseerde beroepen, zoals leerkrachten, managers en zorgmedewerkers. Andere beroepen met een hoog risico zijn bijvoorbeeld bouwvakkers, persoonlijke assistenten en restaurantpersoneel.
Hieronder volgen enkele veelvoorkomende werkgerelateerde stressfactoren, volgens de National Institutes of Health (NIH):
Afnemende baanzekerheid
Organisatorische veranderingen, zoals bedrijfsovernames, fusies of (andere) bedrijfsveranderingen of -transities kunnen leiden tot (interne) concurrentie en het voor bedrijven moeilijk maken om zich staande te houden. Organisatorische veranderingen vereisen vaak dat iedereen in de organisatie – werknemers, managers en CEO’s – een stapje harder loopt en meer uren maakt, zonder enige garantie dat de veranderingen of de extra inspanning tot organisatorisch succes of werkzekerheid zullen leiden. Dit draagt verder bij aan een gevoel van ‘overwhelm’ en hopeloosheid, wat belangrijke factoren zijn voor het ontwikkelen van psychische problemen.
Onrealistische verwachtingen
Ongezonde druk kan het gevolg zijn van het feit dat het management onrealistische verwachtingen stelt aan hun werknemers, vooral als dit gepaard gaat met langere werkuren, verhoogde werkdruk, prestaties op continue piekniveaus en het uitvoeren van taken die geen deel uitmaken van iemands rol of vaardigheden. Dit kan werknemers allemaal emotioneel en fysiek overweldigen en uitputten.
Problemen met leidinggevenden of collega’s
Problemen met leidinggevenden of collega’s leiden niet alleen tot onaangename werksituaties, conflicten en stress – het kan uiteindelijk ook de geestelijke gezondheid ernstige schade toebrengen, vooral als er niets wordt gedaan om problemen op te lossen of conflicten te verlichten, of als pogingen om de situatie te verbeteren zijn mislukt.
Werk-gezinsproblemen
Het is niet eenvoudig om een gezonde werk-privébalans te vinden. Lange dagen werken, veel overuren maken of met een of meerdere van de eerdergenoemde stressfactoren worstelen kan ook tot privéproblemen leiden die moeilijk te managen of op te lossen zijn. Het is daarom van cruciaal belang om een goede werk-privébalans te vinden en te proberen evenveel tijd en energie aan je werk als aan je privé-aangelegenheden te besteden.
Hoe psychische problemen op het werk het persoonlijke leven van mensen beïnvloeden
Werken in een stressvolle omgeving kan een zware tol eisen van je emotionele gezondheid. Lange werkdagen, onderbezetting en een gebrek aan support kunnen allemaal bijdragen aan psychische problemen, zoals nervositeit en angst, depressie en zelfs middelenmisbruik. En de impact is niet alleen voelbaar op het werk, maar uiteindelijk ook thuis. Volgens een onderzoek van Oracle geeft ongeveer 85 procent van de deelnemers aan dat geestelijke gezondheidsproblemen op het werk een significant effect hebben op hun privéleven. De grenzen tussen ons werk en privéleven vervagen steeds verder en de effecten van werkstress die daardoor het meest – en in toenemende mate – van invloed zijn op het gezinsleven zijn onder meer een slechte lichamelijke gezondheid, slaapgebrek, slechte familierelaties en een verminderd gevoel van welzijn thuis. Ondanks deze nadelen ervaart echter zo’n 60 procent van de mensen remote werken nog steeds als aantrekkelijk(er). Het geeft hen meer tijd met dierbaren en verhoogt de werkefficiëntie.
Het belang van psychische problemen bij de bron aanpakken
Het is van cruciaal belang om de mentale gezondheidsproblemen van werknemers bij de bron aan te pakken – voordat stressgerelateerde ziekten de kans krijgen zich te manifesteren. Steeds meer bedrijven zijn zich bewust van het belang van geestelijk welzijn op het werk – en de impact die dit heeft op de productiviteit en het organisatorische succes – en zorgen ervoor dat ze andere prioriteiten stellen en de juiste supportsystemen beschikbaar stellen. Nu automatisering een steeds belangrijker onderdeel wordt van HR-activiteiten – zodat personeelsleden repetitieve taken efficiënter kunnen afhandelen – maken bedrijven ook steeds meer gebruik van AI en machine learning om werknemers te motiveren, hun betrokkenheid te vergroten en hun fysieke en mentale welzijn te verbeteren.
Werknemers praten liever met AI dan met een menselijke manager
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) lijden naar schatting 280 miljoen mensen wereldwijd aan depressies en paniek- of angststoornissen, wat leidt tot productiviteitsverlies van maar liefst $1 biljoen per jaar. En naarmate steeds meer mensen op afstand werken, beginnen bedrijven en organisaties het toenemende belang in te zien van (mentale) ondersteuning van hun medewerkers, en beseffen ze dat traditionele methoden van geestelijke gezondheidsondersteuning misschien niet langer voldoende zijn. Veel mensen stellen zich bovendien liever niet kwetsbaar op tegenover leidinggevenden en nemen liever ‘iets’ in vertrouwen dan ‘iemand’. Ze zijn vaak bang dat ze gestigmatiseerd worden als ze met hun manager of de HR-afdeling over hun psychische problemen praten. Ze zien AI die speciaal is ontwikkeld om psychische problemen aan te pakken als een veiliger alternatief. Deze tech biedt namelijk mogelijkheden voor het (anoniem) delen van problemen zonder het risico op een oordelende reactie. AI kan ook snel ondersteuning bieden, vragen beantwoorden, de ernst van de symptomen bepalen en de juiste therapieën, behandeling of alternatieve ondersteuning vinden.
Data-analyse en voorspelling
AI boekt al aanzienlijke vooruitgang op het gebied van support voor mentale gezondheidsproblemen van werknemers. Datavisualisatie en -analysetechnologie kan bijvoorbeeld helpen bepaalde signalen op te sporen om potentiële problemen te voorkomen. AI kan enorme hoeveelheden gegevens in realtime verwerken, patronen detecteren en aanbevelingen doen. Zo maken steeds meer organisaties overal ter wereld bijvoorbeeld gebruik van AI, analytics en sensortechnologie voor predictive maintenance. Dit helpt hen het risico op ongevallen en verwondingen te minimaliseren. Sommige bedrijven gebruiken zelfs AI-algoritmen om te voorspellen of werknemers zich gelukkig, geïrriteerd, teleurgesteld of gestrest voelen door middel van het uitwisselen van emoji’s. Aan deze ontwikkelingen is te zien dat het omarmen van technologie die het welzijn van werknemers verbetert steeds belangrijker wordt.
Wearables voor emotieherkenning
Sommige bedrijven gaan hiermee zelfs nog een aantal stappen verder. Denk aan wearables met kunstmatige intelligentie, natuurlijke taalverwerking, beeld- en spraakherkenning en deep learning-modellen die het gedrag en de emoties van werknemers monitoren. De algoritmen in deze apparaten kunnen helpen bij het analyseren van en inzicht geven in een bepaalde ‘tone of voice’, gezichtsuitdrukking of lichaamstaal. AI kan ook door bedrijven worden gebruikt om verbale en non-communicatie te helpen verbeteren door de ‘passende emotie’ op het ‘juiste moment’ te suggereren. De technologie gebruikt signalen van stemming, spraakpatronen en lichaamsbewegingen die het detecteert om werknemers een seintje te geven wanneer er (potentieel) sprake is van ongezonde of ongepaste werkgewoonten of wanneer het tijd is om even pauze te nemen.
Het verminderen van de dagelijkse werkdruk
Werknemers in veiligheids- of missiekritieke functies, zoals operators of ingenieurs, hebben dagelijks met stress en vermoeidheid te maken, vooral omdat ze vaak verantwoordelijk zijn voor complexe infrastructuren, zoals transportnetwerken, fabrieken of elektriciteitsnetten. Deze verantwoordelijkheid kan tot enorm hoge werkdruk leiden, vooral omdat foutmeldingen en storingen op elk moment kunnen optreden, waar operators direct op moeten reageren. Hiervoor moeten ze 24/7 paraat staan, wat al snel tot uitputting en stress kan leiden. Om deze werknemers te ondersteunen, kunnen bedrijven op AI gebaseerde systeembewakingstechnologieën en observatieplatforms inzetten die fungeren als ‘bewakers achter de schermen’. Deze monitoren systemen de klok rond en kunnen stress en burn-out bij werknemers helpen voorkomen of verminderen. Deze op AI gebaseerde systemen kunnen een eerste beoordeling uitvoeren van een (potentiële) probleemsituatie, een analyse maken van de oorzaak en passende en gedetailleerde actieplannen voorstellen. De observatieplatforms kunnen een enorme hoeveelheid geruststelling helpen creëren, aangezien het ’tweede paar ogen’ meer vertrouwen biedt bij het nemen van beslissingen en daardoor stress vermindert.
Hoe wordt AI precies gebruikt om de geestelijke gezondheid te verbeteren?
Kunstmatige intelligentie wordt steeds vaker gebruikt om angst en stress te meten, analyseren en diagnosticeren. AI-tools kunnen zelfs helpen bij vroege opsporing, evaluatie en behandeling van psychiatrische ziekten en mogelijk zelfs helpen bij preventie.
Ginger, de op tekst gebaseerde therapie-app
Om hun werknemers te helpen, maken steeds meer bedrijven, zoals Pizza-franchise Domino’s, gebruik van Ginger, een op tekst gebaseerde therapie- en counseling-app. De smartphone-app is ontwikkeld door een team van het Massachusetts Institute of Technology (MIT), met als doel ’s werelds eerste technologieplatform voor geestelijke gezondheidszorg te ontwikkelen. Ginger maakt gebruik van een combinatie van menselijke interactie, augmented intelligence en data science om on-demand, vertrouwelijke geestelijke gezondheidszorg te bieden via videotherapie, live tekstgebaseerde coaching en zelfzorghulpmiddelen. Het maakt gebruik van op smartphones gebaseerde technologie om patronen van angst, stress en depressie te identificeren en kan bovendien zorgverleners van eventuele problemen op de hoogte brengen.
De geestelijke gezondheidszorg-chatbot Wysa
Een andere AI-tool die wordt gebruikt om te helpen bij psychische problemen op het werk is de Wysa-chatbot. De bot triageert gebruikers op basis van hun persoonlijke behoeften en begeleidt hen door middel van CGT-oefeningen (cognitieve gedragstherapie) binnen de app. De chatbot kan ook aanbevelingen doen op het gebied van alternatieve crisisondersteuning. Het Wysa-platform biedt werkgevers en zorginstellingen inzicht in de gebruikspercentages van Wysa en (andere) digitale welzijnstools. De werkzaamheid van Wysa is door middel van klinische onderzoeken bevestigd. Volgens peer-reviewed onderzoeksresultaten doen de therapeutische emotionele banden die Wysa met zijn gebruikers vormt niet onder voor de relaties tussen menselijke therapeuten en hun patiënten. Op dit moment heeft Wysa meer dan 4,5 miljoen gebruikers in 65 verschillende landen. Zakelijke klanten zijn onder meer het ministerie van Volksgezondheid in Singapore, de National Health Service (NHS) in het VK, Accenture, Colgate-Palmolive en Aetna International.
“Op basis van de analyse van iemands gezichtsuitdrukking kan het systeem onder meer berekenen hoe confronterend, gestrest of nerveus iemand is. We kunnen ook de emotionele reactie van de persoon analyseren en uitzoeken of ze iets verdachts van plan zijn.”
Taigusys
Het emotieherkenningssysteem van Taigusys beoordeelt het welzijn van werknemers
Het AI-systeem voor emotieherkenning, ontwikkeld door het Chinese bedrijf Taigusys, kan de gezichtsuitdrukkingen van werknemers monitoren en gebruikt deze informatie vervolgens om rapporten te genereren over de emotionele toestand van deze personen. Dit wordt mogelijk gemaakt door een AI-algoritme dat biometrische signalen en de bewegingen van de gezichtsspieren beoordeelt. Vervolgens wordt een aantal zaken geëvalueerd. Te beginnen met wat het bedrijf verstaat onder ‘goede’ emoties – zoals verrassing, gevoel van geluk en geïnspireerd of ontroerd worden door iets positiefs. De ‘negatieve’ emoties waarop het systeem vervolgens controleert omvatten verwarring, woede, verdriet, walging en minachting. Volgens het bedrijf helpt de tool om “nieuwe uitdagingen aan te gaan en kan het conflicten die door emotioneel, confronterend gedrag veroorzaakt worden minimaliseren.” In de productbeschrijving vermeldt Taigusys: “Op basis van de analyse van iemands gelaatstrekken kan het systeem onder andere berekenen hoe confronterend, gestrest of nerveus iemand is. We kunnen bovendien de emotionele reactie van de persoon analyseren en uitzoeken of hij of zij iets verdachts van plan is.” Hoewel de technologie zelf misschien interessant en zelfs indrukwekkend lijkt, kunnen dergelijke systemen vaak onnauwkeurig zijn en – niet geheel onbelangrijk – roept deze technologie bovendien dringende vragen rond ethiek en privacyschending op.
Een laatste overweging
Technologische innovaties volgen elkaar in razend tempo op en leiden tot een transformatie van de manier waarop het mentale welzijn van werknemers wordt gemonitord, beoordeeld en verbeterd. Van het geven van tips voor het behouden van een goede geestelijke gezondheid tot gedetailleerde, complexe – en soms ronduit ingrijpende – surveillance van dagelijkse interacties, AI neemt een steeds prominentere plaats in als tool waarmee organisaties het mentale welzijn van hun werknemers kan helpen verbeteren.
