Is het een vogel? Is het een vliegtuig? Nee, het is een gevleugelde robot

Foto van Richard van Hooijdonk
Richard van Hooijdonk
  • Robird wordt ingezet om de vogeloverlast te bestrijden
  • Chinese robotduif brengt surveillancetechnieken naar nieuwe hoogten
  • Deze drones zijn haast niet van echte vogels te onderscheiden

De natuur is een eindeloze bron van inspiratie en er is haast geen indrukwekkender schouwspel dan een vogel die door de lucht vliegt. De mens heeft de beweging van vliegende vogels altijd al willen repliceren en deze ambitie resulteerde in een breed scala aan vliegconcepten, waaronder vliegtuigen, helikopters, luchtschepen, zweefvliegtuigen en drones.

De laatste jaren hebben we een specifieke trend waargenomen: de opkomst van drones die zijn ontworpen om het uiterlijk en de bewegingen van vogels zo realistisch mogelijk na te bootsen. Deze robotvogels hebben een grote verscheidenheid aan potentiële toepassingen. Ze kunnen echte vogels verjagen – bijvoorbeeld op luchthavens en in fruitboomgaarden – maar ze kunnen ook een belangrijke rol spelen bij bijvoorbeeld reddingswerkzaamheden en ingezet worden voor surveillance-doeleinden.

Robird wordt ingezet om de vogeloverlast te bestrijden

Een zo’n robotvogel is de Robird, ontwikkeld door het Nederlandse Clear Flight Solutions – een bedrijf gespecialiseerd in onbemande luchtvaartuigen en een spinoff van de Universiteit Twente. De Robird ziet eruit en beweegt net als een echte vogel. De robotvleugels slaan op en neer en zorgen ervoor dat de ‘vogel’ met snelheden van maar liefst 80 kilometer per uur door de lucht vliegt. Sterker nog, de manier van vliegen is zo realistisch dat andere vogels hem beschouwen als een echte (roof)vogel en letterlijk op de vlucht slaan En dat is precies waarvoor de drone is ontworpen. Robird is volgens het bedrijf de meest effectieve vogelbestrijdingsmethode die momenteel op de markt verkrijgbaar is. Deze vliegende vogelverschrikker kan de vogelgroepen die overlast veroorzaken met wel 75 procent terugdringen – zonder dat iets of iemand eronder lijdt.

De Robird is verkrijgbaar als slechtvalk en als adelaar. De valk weegt maar 725 gram en kan gebruikt worden om kleine en middelgrote vogels te verjagen. De adelaar is iets groter en weegt ongeveer 2 kilo, waardoor hij allerlei soorten vogels – ongeacht hoe groot ze zijn – kan verjagen. De lichamen van beide robotvogels zijn gemaakt van een nylon composiet en glasvezel, en ze worden aangedreven door een lithium-polymeerbatterij.

Een gevleugelde robot met de naam Robird tegen een grijze achtergrond
Een zo’n robotvogel is de Robird, ontwikkeld door het Nederlandse Clear Flight Solutions – een bedrijf gespecialiseerd in onbemande luchtvaartuigen en een spinoff van de Universiteit Twente.

In mei 2017 tekende Clear Flight Solutions een contract met Edmonton International Airport, een grote Canadese luchthaven, om de Robird te gebruiken om vogels van de landingsbanen te verjagen en nestelen in het gebied te voorkomen. “Dit is een historische stap voor de Robird en ons bedrijf”, zegt Nico Nijenhuis, CEO van Clear Flight Solutions. “Op dit moment worden onze Robirds op verschillende plaatsen ingezet maar deze stap naar volledige integratie binnen de dagelijkse operatie op een luchthaven is enorm”.

In het verleden maakte Edmonton International Airport gebruik van geluidseffecten en lasers om de vogels te verjagen, maar die methoden zijn niet erg effectief gebleken. Sinds de introductie van de Robird op de luchthaven heeft de drone meer dan 200 vluchten afgelegd, waardoor meer dan 10.000 vogels met succes zijn verjaagd en de kans op botsingen met vliegtuigen aanzienlijk is verkleind. “De toepassingen voor een milieuvriendelijke en impactvolle technologie als de Robird zijn enorm uitgebreid”, zegt Jordan Cicoria van Aerium, een Canadees bedrijf dat voor dit project samenwerkte met Clear Flight Solutions. “Denk bijvoorbeeld aan luchthavens, windmolenparken en de landbouw. De resultaten op het gebied van veiligheid, milieu en economie zijn zeer positief”.

Chinese robotduif brengt surveillancetechnieken naar nieuwe hoogten

China heeft ook een zeer realistische robotvogel ontwikkeld, maar deze heeft een heel ander doel – hij wordt namelijk gebruikt voor spionagedoeleinden. In het kader van het Dove-project heeft een team van wetenschappers van de Northwestern Polytechnical University in Xi’an, onder leiding van professor Song Bifeng, een robotduif ontwikkeld die al is ingezet in de Chinese autonome regio Xinjiang Uygur. De regio, die grenst aan Mongolië, Rusland, Kirgizië, Kazachstan, Tadzjikistan, India, Pakistan en Afghanistan, wordt door de Chinese regering gezien als een broeihaard voor separatisme en staat onder streng toezicht.

Volgens de wetenschappers was het voornaamste doel een nieuwe generatie drones te ontwikkelen die niet alleen door mensen, maar ook door radars onopgemerkt kan blijven. De robotduif kan de bewegingen van een echte duif – de wiekslag, klimmen, duiken en draaien – met ongeveer 90 procent nauwkeurig nabootsen. De bewegingen zijn zo realistisch dat andere vogels met hem mee vliegen omdat ze ‘denken’ dat ze met een echte duif te maken hebben. Bovendien is deze robotduif nagenoeg geruisloos, wat detectie nog moeilijker maakt.

De gevleugelde robot heeft een spanwijdte van 50 centimeter en weegt maar 200 gram. Hij kan snelheden bereiken van maar liefst 40 kilometer per uur en 30 minuten in de lucht blijven. Hij is uitgerust met een HD-camera, GPS-antenne, vluchtbesturingssysteem en een dataverbinding met satellietcommunicatiemogelijkheden. Het systeem dat zorgdraagt voor de wiekslag bestaat uit twee krukassen die door een elektromotor aangedreven worden. Wanneer de vogel omhoog of omlaag beweegt, buigen de vleugels iets, waardoor de robotduif stuwkracht genereert. De speciaal ontworpen software zorgt voor stabiliteit, wat heldere camerabeelden oplevert.

De wetenschappers zijn van mening dat de robotduif bij de politie en het leger ingezet kan worden maar ook bij milieubescherming, reddingswerkzaamheden, rampenbestrijding en stadsplanning. “Nu wordt hij nog op kleine schaal gebruikt”, zegt Yang Wenqing, associate professor aan de School of Aeronautics. “Maar wij geloven dat de technologie in de toekomst potentieel heeft voor grootschalig gebruik… de drone heeft een aantal unieke voordelen waardoor het apparaat uitstekend inzetbaar is in de militaire en civiele sector”.

De technologie bevindt zich echter nog in een relatief vroeg stadium en er zijn een aantal problemen die nog opgelost moeten worden. De vogel kan geen grote afstanden afleggen en zijn prestaties worden ernstig beïnvloed door regen, sneeuw en sterke wind. Bovendien kan elektromagnetische storing de elektronische circuits beschadigen en maakt het ontbreken van een anti-botssysteem de vogel op lage hoogte kwetsbaar voor crashgevaar.

Deze drones zijn haast niet van echte vogels te onderscheiden

Sinds het begin der tijden probeert de mensheid de natuur al na te bootsen. En vooral vogels – en hun vermogen om te vliegen – zijn voor de mens altijd bijzonder fascinerend geweest. Deze fascinatie heeft door de jaren heen geresulteerd in allerlei soorten vliegconcepten. Met de voortschrijdende technologie zijn we steeds beter in staat om de bewegingen van vogels realistischer na te bootsen. Sommige robotvogels zijn nu vrijwel niet meer van echte te onderscheiden. Of ze nu gebruikt worden om vogels van luchthavens en landerijen te verjagen, onderdeel zijn van reddingswerkzaamheden of ingezet worden voor surveillance-doeleinden, we zullen robotvogels in de toekomst steeds vaker tegenkomen. Al is de kans natuurlijk groot dat je daar niets of nauwelijks iets van merkt.

Share via
Copy link