Kunnen hightech verticale boerderijen ons helpen de wereld in de 21ste eeuw te voeden?

Industries: Landbouw
  • Duurzame 21ste eeuwse landbouw op Nederlandse verticale boerderij
  • Plantenkrabbers: verticale robotteelt ontmoet stedelijke architectuur
  • Betonnen jungles veranderen in bloeiende boerderijen

De wereld verkeert in een crisis. Extreme weersomstandigheden als droogte, overstromingen en aanhoudende water- en voedseltekorten in ontwikkelingslanden hebben alarmerende niveaus bereikt. In 2016 werden maar liefst 108 miljoen mensen getroffen door voedseltekorten en de wereldbevolking bereikt in 2050 naar schatting 10 miljard mensen. Het is duidelijk dat deze rampen – als we niet ingrijpen – alleen maar zullen toenemen en elk uit- of afstel van realistische oplossingen kan rampzalige gevolgen hebben. Wetenschappers en onderzoekers in de hele wereld hebben hun mouwen opgerold en onderzoeken wat onze opties zijn. Gelukkig lijkt het erop dat we binnenkort een blijvende oplossing hebben voor de chronische voedseltekorten waar de wereld door geteisterd wordt.

Stedelijke gebieden breiden zich steeds verder uit en huisvesten nu al 54 procent van de wereldbevolking. Een VN-rapport voorspelt dat tegen 2050 bijna 66 procent van de mensen in steden zal wonen, en als we daarbij ook kijken naar de bevolkingsgroei zien we een duidelijke trend in de richting van wereldwijde verstedelijking. Omdat er er steeds minder land beschikbaar is, kunnen we ook niet langer rekenen op de traditionele voedselproductiemethoden om iedereen te voeden. Bovendien verbruikt de agrarische sector gemiddeld tot 70 procent van al het zoetwater en met watertekorten in kwetsbare gebieden is de oude manier van voedsel produceren gewoonweg niet meer haalbaar. Maar dankzij verschillende technologische doorbraken en innovaties in de landbouw gaan we in onze stedelijke centra in de toekomst steeds meer boerderijen en kwekerijen zien.

Duurzame 21ste eeuwse landbouw op Nederlandse verticale boerderij

Verticale landbouw is de toekomst. In de zoektocht naar innovatieve oplossingen is Nederland deze optie al een tijdje aan het onderzoeken. Sterker nog, in Nederland komt binnenkort de eerste commerciële verticale boerderij van Europa. Verticale landbouw, een methode voor de productie van levensmiddelen indoor, onder strikt gecontroleerde omstandigheden, zou de perfecte methode kunnen zijn om gezond, pesticidenvrij en kwalitatief hoogwaardig voedsel te produceren. De Staay Food Group, een toonaangevend bedrijf op het gebied van groenten en fruit, heeft deze technologie samen met Philips Lighting en groenteproducent Rijk Zwaan verder ontwikkeld. En wat ze hebben bereikt is ronduit geniaal.

Hun in Dronten gevestigde verticale landbouwonderzoeksfaciliteit GrowWise is zonder meer hightech te noemen. De boerderij is een uitstekend voorbeeld van hoe gewassen zonder zonlicht of aarde kunnen worden geteeld. Hoewel de traditionele landbouw afhankelijk is van de weersomstandigheden – de juiste hoeveelheid regen en zonlicht – en in de meeste delen van de wereld beperkt is tot korte groeiseizoenen, is dat met verticale landbouw niet het geval. Hier wordt namelijk gebruik gemaakt van hydrocultuur, een methode waar geen aarde aan te pas komt, omdat de wortels van de planten ondergedompeld zijn in water waaraan voedingsstoffen toegevoegd zijn. De gewassen die ze verbouwen kunnen het hele jaar door – en in veel kleine ruimten – geteeld worden. Door kweekplanken boven elkaar te plaatsen kunnen deze boerderijen een enorm grote kweekoppervlakte bereiken. Dankzij hightech LEDverlichting kan fotosynthese plaatsvinden, waardoor de basisbouwstenen van de planten – cellulose en glucose – worden geproduceerd. Planten lijken zelfs de voorkeur te geven aan LEDs en kunnen binnen 30 tot 40 dagen geoogst worden. Met traditionele landbouwmethoden in gewone broeikassen duurt dat proces 60 tot 65 dagen, aldus Gus van der Feltz, de wereldwijde directeur van City Farming. Op dit moment is de verticale boerderij gericht op de productie van sla, maar binnenkort kunnen we op deze manier ook het hele jaar vers fruit en groenten kweken.

Gewassen in een verticale kwekerij waarboven rode en witte kweeklampen hangen
De boerderij is een uitstekend voorbeeld van hoe gewassen zonder zonlicht of aarde kunnen worden geteeld.

Plantenkrabbers: verticale robotteelt ontmoet stedelijke architectuur

Plantagon, een Zweeds levensmiddelen-technologiebedrijf, is van mening dat steden af moeten stappen van het idee dat gebouwen uitsluitend voor één doel zijn bestemd. Eigenlijk moeten we ons richten op de bouw van multifunctionele gebouwen of ‘plantenkrabbers’. Deze torens bestaan uit zowel kantoren als binnenboerderijen, met een capaciteit om elk jaar 500 ton biologisch voedsel te produceren. De thuisbasis van de eerste plantenkrabber is Linköping, Zweden. De visie van het bedrijf is duidelijk: maximale voedselproductie met minimaal ruimtebeslag. “In een dichtbevolkte stedelijke omgeving is extreem weinig land beschikbaar. Bovendien zijn de prijzen extreem hoog”, benadrukt het bedrijf. Ze voegen daaraan toe: “Een levensvatbare oplossing voor duurzame stedelijke voedselproductie moet leiden tot een maximale hoeveelheid voedsel op een minimale landoppervlakte met een minimaal gebruik van hulpbronnen en minimale afvalproductie”.

De 60 meter hoge verticale World Food Building maakt – net als GrowWise – gebruik van hydrocultuur. Alles, van irrigatie tot voeding, temperatuur en zonlicht, wordt automatisch geregeld en zorgt voor een maximale opbrengst. Plantagon schat dat de verticale boerderij, vergeleken bij traditionele landbouwpraktijken, “1.000 ton kooldioxide-emissies en 50 miljoen liter water zou kunnen besparen”. Daarnaast ontwikkelde Plantagon de Foodwall, een verticaal kweeksysteem dat kan worden geïnstalleerd in stedelijke woningen. Het bedrijf zegt: “We denken dat wanneer één op de tien huizen in een stad een Foodwall zou implementeren, dit 235 miljoen ton koolstofdioxide-uitstoot zou kunnen voorkomen”. Zo kunnen we de bevolking op duurzame manier van voedsel voorzien en onze schadelijke impact op het milieu verminderen.

Betonnen jungles veranderen in bloeiende boerderijen

De agrarische sector keert traditionele landbouwpraktijken stukje bij beetje de rug toe, omdat water- en grondschaarste een andere aanpak vereisen. Door doorbraken en technologische innovaties wordt het voor vooruitstrevende voedselproducenten gemakkelijker om zich aan te passen aan de vraag naar verse voeding in grote stedelijke gebieden. Saaie kantoorcomplexen kunnen bijvoorbeeld getransformeerd worden in multifunctionele, duurzame gebouwen met verticale boerderijen. We verwachten dat meer steden in de komende jaren dezelfde aanpak zullen hanteren.

We zitten middenin een technologische revolutie en de trends, technologieën en innovaties die we verwachten zijn stuk voor stuk grensverleggend …

Gratis trendservice

Ontvang elke maand gratis de laatste inzichten, onderzoeksmateriaal, e-books, white papers en artikelen van ons onderzoeksteam!