Pandemische disruptie: een ideale kans om het vervolgonderwijs te innoveren

Foto van Richard van Hooijdonk
Richard van Hooijdonk
  • De impact van de pandemie op het vervolgonderwijs
  • Uitdagende tijden vragen om opmerkelijke innovaties
  • Visies en voorspellingen voor de toekomst van het vervolgonderwijs
  • Een laatste overweging

Als gevolg van de pandemie hebben onderwijssystemen te maken gehad met de meest ingrijpende ontwrichting ooit en bijna 1,6 miljard leerlingen wereldwijd zijn de dupe geworden van de plotselinge grootschalige schoolsluitingen. Ook het onderwijspersoneel heeft zich van de een op andere dag aan het nieuwe normaal – waarin het dragen van mondmaskers en social distancing haast een tweede natuur zijn geworden – moeten aanpassen. Nagenoeg alle onderwijsactiviteiten vinden inmiddels online plaats, of zijn in sommige schrijnende gevallen zelfs volledig tot stilstand gekomen. Tegelijkertijd is de innovatie van het vervolgonderwijs door de pandemie in een stroomversnelling terechtgekomen en zien we enorm veel nieuwe ontwikkelingen. Bovendien worden we er nu, meer dan ooit, aan herinnerd dat de rollen van docenten en andere mensen in het onderwijs letterlijk van levensbelang zijn.

De impact van de pandemie op het vervolgonderwijs

Schoolsluitingen hebben voor iedereen – leerlingen, docenten, ouders en eigenlijk de samenleving als geheel – enorm ingrijpende en blijvende sociale en economische gevolgen. Uit onderzoek blijkt dat miljoenen leerlingen en studenten te maken hebben met leerachterstanden, stagetekorten en gebrek aan sociale interactie, waardoor hun (academische) ontwikkeling wordt belemmerd. Deze situatie treft vooral leerlingen en studenten uit kansarme milieus nog eens extra, wat resulteert in een nóg grotere kennis- en prestatiekloof. “We hebben ontdekt dat de leerachterstanden onmiskenbaar serieus zijn en dat bijna alle studenten negatieve gevolgen ondervinden van de pandemie en de verschuiving naar afstandsonderwijs”, zegt Margaret Raymond, directeur van het Centre for Research on Education Outcomes aan Stanford University.

Onderwijsinstellingen overal ter wereld zijn naarstig op zoek naar oplossingen om de door de pandemie veroorzaakte uitdagingen het hoofd te bieden. De wereldwijde investeringen in edtech zijn in 2020 dan ook met €6,4 miljard gestegen, wat goed is voor 15 procent groei in vergelijking met het voorgaande jaar. Deze uitdagingen hebben dus ook de brede acceptatie van onderwijstechnologie versneld en geleid tot innovatie. Verschillende bedrijven over de hele wereld hebben inmiddels ingenieuze oplossingen ontwikkeld om de onderwijssector te helpen zich beter aan het nieuwe normaal aan te passen. Er is bijvoorbeeld een aanzienlijke toename waargenomen in het gebruik van online onderwijssoftware, virtual tutoring, blended learning, taalapps en videoconferentietools, en de verwachting is dat deze technologieën in de toekomst een steeds belangrijker onderdeel van het vervolgonderwijs zullen worden. Sterker nog, de totale markt voor online onderwijs bereikt tegen 2025 naar verwachting een waarde van maar liefst $350 miljard.

De pandemie heeft ons ook waardevolle kansen geboden om het onderwijssysteem onder de loep te nemen en nieuw leven in te blazen. Dit is dan ook het ideale moment om stappen te ondernemen om de digitale kloof te overbruggen en curricula onder handen te nemen. Het is belangrijk om leerlingen en studenten kennis en vaardigheden bij te brengen waarmee ze in deze snel veranderende wereld goed kunnen functioneren en succesvol kunnen worden. Competentiegericht vervolgonderwijs bijvoorbeeld, “waar een laserfocus nodig is voor het beheersen van leerdoelen en studentspecifieke support om die beheersing te realiseren”, is een van de meest veelbelovende alternatieven voor traditionele modellen gebleken en heeft zijn waarde tijdens de pandemie inmiddels bewezen.

Uitdagende tijden vragen om opmerkelijke innovaties

Wereldwijde prioriteiten zijn van de een op andere dag veranderd. Onderwijsinstellingen hebben opkomende technologieën en nieuwe benaderingen – die normaliter vele jaren duren om te implementeren – razendsnel moeten toepassen om de ontwrichting die door de pandemie is veroorzaakt het hoofd te bieden en de continuïteit van het onderwijs voor alle leerlingen te waarborgen. In de toekomst liggen er nog veel interessante ontwikkelingen en veranderingen in het verschiet die het onderwijs nog effectiever en plezieriger kunnen maken.

STEM-vaardigheden ontwikkelen met AI-platforms

Om te slagen in de wereld van morgen, is het belangrijk dat leerlingen STEM- vaardigheden ontwikkelen. De in Silicon Valley gevestigde AI-startup Volley gebruikt bijvoorbeeld kunstmatige intelligentie om kennishiaten te identificeren en gepersonaliseerd studiemateriaal te creëren om die hiaten aan te pakken. Het platform kan alle bestaande ongestructureerde educatieve content in boeiende, educatieve games omzetten en daarmee het onderwijsproces aangenamer maken. Ook het bedrijf Querium heeft een AI-aangedreven platform ontwikkeld. De StepWise-software van het bedrijf biedt leerlingen gepersonaliseerde lessen en stapsgewijze feedback bij vakken als wiskunde, wetenschap, technologie en techniek. StepWise is voor zowel smartphones als computers beschikbaar en gebruikt AI om antwoorden te analyseren, te controleren hoeveel tijd een leerling aan een opdracht besteedt en te identificeren op welke vlakken hij of zij hulp nodig heeft. De software biedt gepersonaliseerde, stapsgewijze instructies voor het verbeteren van vaardigheden en bereidt leerlingen voor op de volgende fase van hun opleiding. StepWise biedt docenten bovendien waardevolle inzichten in de voortgang van hun leerlingen.

Spraakherkenningsapp voor leerlingen met leerproblemen

Veel leerlingen, vooral degenen met een lichamelijke beperking of leerproblemen, hebben moeite om typ- en spellingsvaardigheden onder de knie te krijgen, wat tot allerlei uitdagingen kan leiden – niet alleen op school, maar ook in het dagelijks leven. Om deze leerlingen te ondersteunen heeft het Amerikaanse softwarebedrijf Nuance onlangs zijn Dragon-spraakherkenningssoftware gelanceerd. Met dit systeem kunnen leerlingen hun stem gebruiken om tekst te ‘schrijven’ in programma’s als Microsoft Word, op het internet te browsen en gebruik te maken van allerlei apps. Dragon kan 160 woorden per minuut transcriberen, wat drie keer sneller is dan wat een gemiddeld mens kan. Het systeem is bovendien 99 procent nauwkeurig en zeer effectief gebleken bij het verbeteren van lees-, schrijf- en spellingsvaardigheden. Spraakherkenningssoftware wordt ook een steeds belangrijker onderdeel van andere aspecten van ons leven en wordt al veel gebruikt voor interactie met allerlei technologieën – van mobiele apparaten tot gameconsoles. We gaan in de toekomst dus steeds meer gebruikmaken van spraakinterfaces en onderwijsinstellingen nemen systemen voor spraak-naar-tekst daarom ook steeds vaker in hun curricula op.

Augmented reality zorgt voor betere kennisretentie

De manier waarop leerlingen leren kan een grote invloed hebben op het al dan niet behouden van de opgedane kennis. Uit onderzoek blijkt dat immersieve tech als augmented reality (AR) leren nieuw leven kan inblazen. Het kan leerlingen helpen complexe onderwerpen beter te begrijpen en ook zorgen voor betere kennisretentie. AR voegt extra creativiteit toe en verbetert bovendien de interactiviteit en betrokkenheid. Zo combineert het Blippbuilder-leerplatform, ontwikkeld door het in Londen gevestigde AR-bedrijf Blippar, computervisie met augmented reality om de manier waarop leerlingen vakken als biologie, natuurkunde en aardrijkskunde leren te transformeren. Docenten kunnen statische afbeeldingen en diagrammen door middel van het platform ‘tot leven brengen’ of bij bepaalde delen van het onderwijsmateriaal dynamische beoordelingen toevoegen. Door je smartphone op een afbeelding in een lesboek te richten kun je bijvoorbeeld een rondleiding in een museum starten of een 3D-model van het zonnestelsel genereren. Via het platform kun je bovendien een digitale laag op een real-life omgeving projecteren om een ​​beter begrip te krijgen van bepaalde concepten.

Visies en voorspellingen voor de toekomst van het vervolgonderwijs

Om leerlingen voor te bereiden op de wereld van morgen en ervoor te zorgen dat ze de vaardigheden bezitten die nodig zijn om succesvol te worden, moet ons hele onderwijssysteem op de schop, zegt Richard van Hooijdonk, trendwatcher, futurist en internationaal keynotespreker. Deze aanstaande transformatie zal worden aangedreven door opkomende technologieën als robotica, kunstmatige intelligentie en AR/VR. Behalve dat het de efficiëntie van docenten verbetert, kan het gebruik van AI en machine learning er ook voor zorgen dat elke leerling dát onderwijs krijgt dat is afgestemd op zijn of haar individuele behoeften, waardoor ze hun volledige potentieel kunnen bereiken. Volgens Van Hooijdonk is het bovendien belangrijk dat docenten het belang van levenslang leren benadrukken.

Dr. Junaid Mubeen, onderzoekswiskundige en onderwijsdirecteur bij Whiz Education voorziet een fundamentele verschuiving in het vervolgonderwijs. “De pandemie heeft de onbuigzaamheid van ons onderwijssysteem blootgelegd en studenten worden nu met allerlei obstakels geconfronteerd: ziekte, armoede, het overlijden van dierbaren en niet te vergeten – pandemieën. En laten we er zeker niet vanuit gaan dat COVID de laatste is. Flexibiliteit moet een natuurlijk onderdeel zijn van onderwijssystemen. Leren moet bestand zijn tegen de onvermijdelijke disrupties waar studenten in deze steeds sneller veranderende wereld mee te maken krijgen”, zegt Mubeen. Hoewel scholen het face-to-face onderwijs uiteindelijk wel weer zullen oppakken, zal onderwijstechnologie een belangrijke rol blijven spelen in het vervolgonderwijs. In de toekomst zullen we dan ook meer aandacht moeten besteden aan hybride of blended learning, waarmee leerlingen en docenten de tijd die ze samen doorbrengen kunnen optimaliseren.

Volgens Jacqueline Daniell, chief executive van onderwijsdienstverlener Wey Education, wint edtech al een aantal jaren terrein op onderwijsinstellingen overal ter wereld, maar de pandemie heeft de acceptatie ervan met ongeveer vijf jaar versneld. “De pandemie heeft de voordelen van virtueel leren bewezen en ouders en leerlingen laten zien dat er buiten de gewone klaslokalen ook nog andere manieren van leren bestaan”, vertelt Daniell. Dr. David Lefevre, directeur van het Edtech Lab aan de Imperial College Business School, zegt: “Als het stof is neergedaald, zal digitaal onderwijs in een paar maanden tijd een ontwikkeling van jaren doorgemaakt hebben. De werkpraktijk is al veranderd en veel tijdelijke oplossingen zullen permanent worden. Een groei in digitaal onderwijs is onvermijdelijk”.

Een laatste overweging

Net als elk ander onderwijsniveau is ook het vervolgonderwijs ernstig door de pandemie ontwricht. De sector zal naar verwachting een enorme digitale transformatie ondergaan die de manier waarop we leren en lesgeven voor altijd zal veranderen. Nu nog heel veel onderwijsinstellingen gesloten zijn en leerlingen online lessen moeten blijven volgen zullen technologieën als het IoT, AR/VR en kunstmatige intelligentie een steeds prominentere rol spelen. De implementatie van deze digitale technologieën helpt bovendien om een leeromgeving te creëren die boeiender en daardoor effectiever is. Een andere technologie die we in de klaslokalen van de toekomst – wanneer leerlingen weer naar school mogen – vaker tegen zullen komen is educatieve robotica. Naast het feit dat educatieve robots docenten helpen hun leerlingen meer bij de lessen te betrekken, kan deze technologie er ook voor zorgen dat leerlingen die niet naar school kunnen komen de lessen door middel van een digitale avatar toch kunnen bijwonen en het gevoel hebben in de klas aanwezig te zijn. Een ander belangrijk aspect van het vervolgonderwijs van de toekomst is het belang van levenslang leren te benadrukken. Dit is niet alleen cruciaal voor het moment dat afgestudeerden de arbeidsmarkt betreden, maar zal ook tot ver in hun toekomstige loopbaan van nut zijn.

Share via
Copy link