- Veel landen hebben zich al bij de strijd tegen plasticafval aangesloten
- Duurzaamheid wordt vaak ten onrechte geassocieerd met extra kosten
- Zakelijke kansen wegen zwaarder dan vermeende nadelen
- UK Plastics Pact inspireert een waterval van beloften
- De voordelen van maatschappelijk verantwoord ondernemen
De gestage stroom verontrustende beelden van de toenemende plasticvervuiling en de schadelijke milieueffecten van wegwerpplastic hebben geleid tot grote bezorgdheid bij consumenten, overheden en bedrijven. We zijn ons allemaal al tientallen jaren bewust van de gevolgen van plasticvervuiling, maar de wereld begint milieukwesties als de exponentieel groeiende Great Pacific Garbage Patch (een gebied dat drie keer zo groot is als Frankrijk) en andere snel groeiende oceanische plasticeilanden nu pas aan te pakken.
Consumenten maken zich tegenwoordig meer zorgen over plasticvervuiling dan over oneerlijke arbeidslonen in ontwikkelingslanden of over de koolstofvoetafdruk. ‘Plastic is de vijand’ en veel consumenten zijn bereid om bedrijven die beterschap beloven te steunen. Gelukkig horen we de laatste tijd steeds meer aankondigingen en beloften van bedrijven die willen bijdragen aan de oplossing, in plaats van medeplichtig te zijn aan de oorzaak.
Veel landen hebben zich al bij de strijd tegen plasticafval aangesloten
De oorlog tegen plasticafval wordt steeds heviger en er worden overal ter wereld recycling- en duurzaamheidsinitiatieven gestart. Zoals Carly Cassella schrijft voor ScienceAlert: “In het kader van de G7 Ocean Plastics Charter zijn het Verenigd Koninkrijk, Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië en de Europese Unie overeengekomen om het recyclen van kunststoffen met 50 procent te verhogen en tegelijkertijd te werken aan 100 procent herbruikbare, recyclebare of terugwinbare kunststoffen tegen 2030”. Op de website van de Europese Commissie staat: “Op 16 januari 2018 legt de allereerste Europese plasticstrategie de basis voor een nieuwe en duurzame plasticeconomie. Het doel is dat alle plastic verpakkingsmaterialen op de EU-markt tegen 2030 recyclebaar of herbruikbaar zijn, dat het eenmalig gebruik van plastic wordt teruggedrongen en dat het doelbewuste gebruik van microplastics wordt beperkt. Door te veranderen hoe plastic producten worden ontworpen, geproduceerd, gebruikt en gerecycled, neemt Europa het voortouw bij de aanpak van plasticafval – en bij het creëren van nieuwe banen en investeringsmogelijkheden”.
Meer dan veertig landen over de hele wereld hebben wettelijke maatregelen getroffen om het eenmalige gebruik van plastic zakken aan banden te leggen. Bangladesh was het eerste land ter wereld dat in 2002 dunne plastic zakken verbood – nadat bleek dat deze na zware overstromingen verstoppingen veroorzaakten in de afvoer- en rioolsystemen van het land. China heeft het eenmalige gebruik van plastic zakken in 2008 verboden. Nieuw-Zeeland heeft plannen aangekondigd om single-use plastic zakken binnen een jaar af te schaffen en zal bedrijven die deze blijven distribueren boetes opleggen. De meeste staten in Australië hebben soortgelijke maatregelen getroffen en verschillende Afrikaanse landen, zoals Marokko, Senegal, Zuid-Afrika, Gambia, Rwanda, Zimbabwe en Botswana hebben dunne plastic zakken óf verboden óf deze mogen niet meer gratis weggegeven worden. In 2017 stelde Kenia een streng verbod op (de productie van illegale) plastic zakken in. Zij die zich niet aan de regels houden krijgen aanzienlijke boetes en zelfs gevangenisstraffen opgelegd.
Terwijl de rest van de wereld allerlei maatregelen treft, zijn Japan en de VS de enige G7-landen die het plasticafvalprobleem vermijden en de G7 Ocean Plastics Charter niet ondertekend hebben. In de VS is het single-use plastics-beleid uiterst gecompliceerd en voeren verschillende staten, provincies en steden allemaal een ander beleid. Een stad kan bijvoorbeeld een verordening aannemen die het gebruik van plastic zakken verbiedt, terwijl de staat die uitspraak weer kan ontkrachten. Initiatieven voor het verbannen van plastic wegwerpartikelen zoals bekers, bestek, verpakkingsmateriaal en rietjes zijn er bijvoorbeeld alleen op lokaal (business)-niveau.
Duurzaamheid wordt vaak ten onrechte geassocieerd met extra kosten
Hoewel velen van mening zijn dat een bedrijf dat op een duurzame manier te werk gaat hogere kosten heeft, is in veel gevallen het tegendeel waar. Organische of biologisch afbreekbare producten of producten met gerecyclede materialen kosten niet per definitie meer om te produceren. Het probleem is dat bedrijven deze als ‘kwalitatief betere producten’ verkopen. Omdat milieubewuste klanten bereid zijn om meer voor deze producten te betalen blijven de prijzen hoog. Maar als we blijvende oplossingen willen creëren voor uitdagingen rond duurzaamheid zullen deze producten op veel grotere schaal geproduceerd moeten worden en voordeliger moeten zijn. Bedrijven zullen ook moeten onderzoeken hoe ze hun grondstoffen efficiënter kunnen gebruiken, of hoe ze hun afval kunnen omzetten in iets dat anderen kunnen gebruiken. Als ze dat voor elkaar krijgen ontstaat er zeker een win-winsituatie.
Shelly K. Schwartz schrijft voor CNBC: “In de 21e eeuw gaat het bij duurzaamheid niet alleen om het redden van de planeet. Het gaat om het opnieuw uitvinden van businessmodellen zodat bedrijven beter kunnen concurreren in de wereldeconomie en om aandeelhouderswaarde op te bouwen op manieren die bijdragen tot oplossingen van ’s werelds meest diepgaande sociale, economische en ecologische uitdagingen”. De proactieve standpunten van sommige toonaangevende bedrijven zijn bemoedigend en laten zien dat milieuvriendelijk zijn niet per definitie gelijk staat aan hogere kosten of zakelijk verlies.
Zakelijke kansen wegen zwaarder dan vermeende nadelen
Zo biedt de oorlog tegen plasticafval en de evolutie naar meer duurzaamheid bijvoorbeeld belangrijke kansen voor de afval- en recyclingsectoren. Deze sectoren zullen in de toekomst gegarandeerd een grote volumestijging ondervinden, vooral nu China een verbod heeft ingesteld op de invoer van buitenlands afval. Zoals de Londense marktanalist Joshua Warner schrijft voor IG, een wereldleider in online trading, “De kansen die voortvloeien uit het harde optreden tegen single-use plastics wegen zwaarder dan de vermeende nadelen. Overheden beginnen bedrijven te stimuleren om nieuwe duurzame materialen te ontwikkelen en manieren te bedenken om het bestaande plasticprobleem aan te pakken door middel van bijvoorbeeld recycling”. Er zijn steeds meer interessante mogelijkheden voor investeerders die de oorlog tegen plasticafval willen ondersteunen. Omdat er steeds meer interesse is in verantwoord ondernemen genieten de zogenaamde groene aandelen ook steeds meer populariteit. Udit Garg van Sun Global Investments zegt: “Consumenten worden steeds meer aangetrokken tot bedrijven met een milieu- en sociale verantwoordelijkheid en deze groene trend wordt ook weerspiegeld in hun investeringskeuzes”.
UK Plastics Pact inspireert een waterval van beloften
Sinds de oprichting van het UK Plastics Pact in april 2018 hebben meer dan 40 grote bedrijven en organisaties uit de hele plastics value chain – zoals Coca-Cola, McCain, Nestlé, Unilever, Lidl, Pizza Hut, PepsiCo en Procter & Gamble, maar ook NGO’s, lokale overheden, overheden en burgers – de charter ondertekend. Dit initiatief wordt geleid door de duurzaamheidscampagnegroep WRAP en ondersteund door de Ellen Macarthur Foundation, de overheid en brancheorganisaties.
De CEO van WRAP, Marcus Gover, zegt: “Samen hebben we een unieke kans om de toekomst van plastic opnieuw vorm te geven, zodat we de waarde ervan behouden en de schade aan onze planeet beperken. Hiervoor is een grootschalige transformatie van het plastics-systeem nodig en dit kan alleen worden bereikt door alle schakels in de keten samen te brengen en gezamenlijk beloftes te doen. Dat is wat het UK Plastics Pact uniek maakt. Het verenigt mensen, het bedrijfsleven en organisaties met de wil om op te treden tegen plasticvervuiling. Er was nog nooit een belangrijker moment om te handelen, en samen kunnen we dat”. Op de website van WRAP staat een indrukwekkende lijst van alle bedrijven die zich bij de UK Plastics Pact hebben aangesloten en een omschrijving van hun beloften.
De voordelen van maatschappelijk verantwoord ondernemen
Naast de overduidelijke milieuvoordelen is doing good ook good for business. Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) wordt vaak gezien als een bedrijfsstrategie die is voorbehouden aan bedrijven met extra (financiële) middelen. Maar MVO heeft ook veel zakelijke voordelen, zoals bijvoorbeeld een positieve invloed op het imago van je bedrijf. Het is goede marketing en een belangrijke onderscheidende factor voor klanten die beslissen of ze zaken met je willen doen. Bovendien geeft het ook werknemers een goed gevoel. Zoals Ryan Scott schrijft voor Forbes: “Sterke MVO-praktijken kunnen je bedrijfsprestaties verbeteren en extra ROI leveren waarmee je andere tekortkomingen in bedrijfsprestaties kunt compenseren. Hiermee kun je je financiële ROI behouden, beschermen en zelfs laten groeien. De sleutel is dat de voordelen van MVO alleen ten goede komen aan bedrijven die deze inspanningen goed onder controle hebben. Het is niet genoeg om hier en daar een beetje te doen; bedrijven die van de belangrijke voordelen willen profiteren moeten MVO serieus benaderen”.
Vanuit zakelijk oogpunt verbetert ‘goed doen’ niet alleen het concurrentievermogen van een bedrijf, je trekt er ook getalenteerde werknemers mee aan. Bovendien lever je meer waarde aan milieubewuste consumenten – en milieubewust is inmiddels bijna iedereen. De bedrijven die zich bij het UK Plastics Pact hebben aangesloten zullen niet alleen bijdragen aan een gezonder milieu, maar maken ook een blijvende indruk op hun klanten. Hiermee vergroot je ook je kans op brand loyalty op lange termijn – iets wat elk bedrijf nastreeft.
