Leven we aan het einde van deze eeuw in steden onder de zeespiegel?

Foto van Richard van Hooijdonk
Richard van Hooijdonk
  • Ongewone vakanties op onderzeese resorts
  • De aquanauts in Florida leven wekenlang onder water
  • Wonen we aan het einde van deze eeuw in sub-aquatische gemeenschappen?
  • De Ocean Spiral diepzeestad biedt plaats aan duizenden mensen
  • Syph Ocean City: een oplossing voor wanneer land begint te verdwijnen
  • ‘Oceaankrabbers’ gemaakt van de plasticsoep
  • Vluchten naar alternatieve habitats moet waarschijnlijk eerder dan we denken

Met dreigende klimaatrampen en de uit de hand lopende bevolkingsgroei wordt het vinden van alternatieve habitats een steeds belangrijker agendapunt. Techgiganten als SpaceX en Boeing zijn bezig met het koloniseren van de ruimte, terwijl anderen van mening zijn dat onze eigen planeet ons ook nog verschillende oplossingen kan bieden, zoals leven onder de zeespiegel. Ook al is 70% van onze planeet bedekt met zeeën en oceanen, we hebben van 95% daarvan slechts een grof beeld en het overgrote deel is nog steeds niet topografisch verkend. We weten meer over de maan en andere planeten dan over onze oceanen. Onze blauwe diepten zouden ons in de toekomst nieuwe mogelijkheden kunnen bieden voor het bouwen van steden, al is dat nu net zo onvoorstelbaar als een kolonie stichten op Mars.

1. Ongewone vakanties op onderzeese resorts

Velen kunnen de allure van een onderzeeverblijf maar moeilijk weerstaan en er zijn dan ook al diverse indrukwekkende onderwaterhotels gebouwd. Het Poseidon Undersea Resort bijvoorbeeld, gelegen op een privé-eiland in Fiji. Het resort beschikt naast luxe onderzeese suites ook over een onderwater restaurant en zelfs een trouwkapel. In de Malediven, bijna twintig voet onder de oppervlakte van de Indische Oceaan, ligt de eerste onderwater nachtclub ter wereld, SubSix, die alleen per boot vanaf het nabijgelegen Niyama Resort te bereiken is. Deep Ocean Technology, in samenwerking met de Zwitserse firma BIG InvestConsult en het in Dubai gevestigde bouwbedrijf Drydocks, is nu bezig met de ontwikkeling van een aantal onderwater resorts in de Golfregio. De eerste in de reeks is het Water Discus resort in Dubai. Het hotel bestaat uit een onderwater- en bovenwatergedeelte, die met elkaar zijn verbonden via verticale pijlers waarin zich trappen en liften bevinden. Voor diegenen die last hebben van claustrofobie is er vanuit het onderwatergedeelte van het hotel een brede schacht met uitzicht op de hemel. Het hotel is uitgerust met hightech beveiligingssystemen, de nieuwste meteorologische software, tal van camera’s en op afstand bedienbare onderwatervoertuigen.

Futuristische woningen in water met drijvende eilanden
Het hotel bestaat uit een onderwater- en bovenwatergedeelte, die met elkaar zijn verbonden via verticale pijlers waarin zich trappen en liften bevinden

2. De aquanauts in Florida leven wekenlang onder water

Het NASA Extreme Environment Mission Operations project (NEEMO) stuurt regelmatig groepen astronauten en wetenschappers naar de Aquarius Reef Base, een onderzoeksfaciliteit in het National Marine Sanctuary in Florida Keys. Het onderzoekscentrum dat gerund wordt door Florida International University, ligt op bijna 20 meter onder water. De ruimte heeft ongeveer dezelfde afmetingen als een Amerikaanse schoolbus en biedt plaats aan zes personen. Er is elektriciteit, een douche en een kleine keuken. Astronauten verblijven er soms enkele weken achter elkaar om zich voor te bereiden op een reis naar de ruimte. De onderzeese wereld is een vreemde, vijandige plek voor mensen en de omstandigheden in het onderzoekscentrum zijn dan ook nergens anders op aarde te vinden. In veel gevallen komen deze overeen met het leven in de ruimte en hebben de aquanauten met soortgelijke uitdagingen te maken als die ze op een andere planeet zouden tegenkomen. De ingang van het Aquarius Reef Base is een gat in de vloer waar men gewoon in- en uitstapt, een soort horizontale vloeibare interface tussen de zee en het lab. Deze interface met de buitenwereld wordt door de luchtdruk in stand gehouden en zorgt ervoor dat het water niet naar binnen stroomt. Met een plaat die meer dan 100 ton weegt wordt de Aquarius stevig op zijn plaats gehouden. Via een dikke kabel worden lucht, elektriciteit, een mobiel signaal en Wi-Fi van boven het oppervlak naar de zeebodem gestuurd.

Vrouw kijkt door raam van gebouw onder water
Via een dikke kabel worden lucht, elektriciteit, een mobiel signaal en Wi-Fi van boven het oppervlak naar de zeebodem gestuurd.

3. Wonen we aan het einde van deze eeuw in sub-aquatische gemeenschappen?

Bovengenoemde onderwaterresorts en de Aquarius onderzoeksfaciliteit zijn het bewijs dat het zeker mogelijk is om voor langere tijd onder water te verblijven. Maar een onderwatergemeenschap bouwen waardoor de diepten van de oceanen bewoonbaar worden is toch wel een beetje anders. In het ‘Future Living’ rapport van Samsungs Internetbedrijf SmartThings stellen ruimtewetenschappers, architecten en stedenbouwkundigen echter dat we binnen 100 jaar in onderzeese steden leven, gevestigd in enorme transparante bollen. Zonne-energie en het omringende water stellen ons dan in staat om een atmosfeer te creëren waardoor we kunnen ademen. Tijdens dit proces genereren we tegelijkertijd waterstof, een energiedrager waar we elektriciteit mee zouden kunnen produceren.

Een bolvormige onderwaterstad
Bovengenoemde onderwaterresorts en de Aquarius onderzoeksfaciliteit zijn het bewijs dat het zeker mogelijk is om voor langere tijd onder water te verblijven

4. De Ocean Spiral diepzeestad biedt plaats aan duizenden mensen

Het Japanse bedrijf Shimuzu gelooft dat de zee enorm veel potentieel heeft. Het bedrijf werkt aan een nieuw diepzeeconcept, de Ocean Spiral, een onderwaterstad die ruimte biedt aan ongeveer 5.000 mensen in verschillende soorten woningen. De 15 kilometer lange Ocean Spiral wordt een echte, volledig zelfvoorzienende stad met winkels, kantoren, hotels en vele andere faciliteiten. Het drinkwater wordt verkregen door het met omgekeerde osmose ontzilten van zeewater. Energie wordt opgewekt met de thermische energie van de oceaan door gebruik te maken van de temperatuurverschillen tussen het diepzeewater en het oppervlaktewater. De spiraalvormige oceaanstad verbindt de zeebodem, de diepzee, het zee-oppervlak en de lucht – waar de spiraal uitmondt in een zwevende bol van een halve kilometer doorsnee. Op de bodem, onderaan de spiraal, worden onderzoekscentra gevestigd waar men ertsen en mineralen kan delven en analyseren. Het Ocean Spiral ontwerp is bedoeld voor meerdere grote globes, die extreme weersomstandigheden als aardbevingen overigens eenvoudig doorstaan. Volgens Shimuzu is de technologie om zo’n sub-aquatische stad te kunnen bouwen over 15 jaar al beschikbaar.

Een bolvormige onderwaterstad waar dolfijnen omheen zwemmen
Het drinkwater wordt verkregen door het met omgekeerde osmose ontzilten van zeewater.

5. Syph Ocean City: een oplossing voor wanneer land begint te verdwijnen

Wat betreft de stijgende zeespiegel is Australië is een vrij hoog risicogebied en wanneer het land begint te verdwijnen, moeten er alternatieven worden gevonden. Arup Biomimetics, een van de deelnemers van de ‘Now & When Australian Urbanism Exhibition’, kwam met een creatieve oplossing: Syph, de Ocean City. De oceaanstad bestaat uit een verzameling van organismen of capsules, die elk een specifieke functie vervullen, variërend van duurzame voedselproductie tot energieopwekking. Op het oppervlak van Syph komt een klein bos en op de niveaus eronder wonen en werken mensen. Onder deze indrukwekkende Ocean City bevinden zich inktvisachtige tentakels die kinetische energie opwekken. Ook maakt Syph gebruik van wind- en zonne-energie om bewoners, de landbouw, de aquacultuur en hydrocultuur te ondersteunen.

Kwal-achtige onderwatergebouwen waar een duiker voor zwemt
De oceaanstad bestaat uit een verzameling van organismen of capsules, die elk een specifieke functie vervullen, variërend van duurzame voedselproductie tot energieopwekking.

6. ‘Oceaankrabbers’ gemaakt van de plasticsoep

Het Aequorea project van de Belgische architect Vincent Callebaut stelt zich een reeks van onderwaterdorpen voor die elk plaats kunnen bieden aan 20.000 mensen. De onderwaterdorpen krijgen de vorm van spiraalvormige ‘oceaankrabbers’ die helemaal naar de bodem van de oceanen reiken. De oceaankrabbers hebben wat weg van kwallen en worden gebouwd met materialen van de plasticsoep, ook wel drijvende vuilnisbelt, kunststofarchipel of het zevende continent genoemd. Niet alleen bieden de ecodorpen ruimte om te wonen maar ook voor agrarische bedrijven, sportvelden, kantoren, wetenschappelijke laboratoria en hotels is er plek. Dit allemaal verspreid over meer dan 200 verdiepingen die samen een totale diepte van een kilometer bereiken. Organisch afval wordt gerecycled door microalgen, bioluminescentie verzorgt de verlichting en drinkwater komt uit ontzilt zeewater.

Kwal-achtige onderwatergebouwen waar planten op groeien
Organisch afval wordt gerecycled door microalgen, bioluminescentie verzorgt de verlichting en drinkwater komt uit ontzilt zeewater.

7. Vluchten naar alternatieve habitats moet waarschijnlijk eerder dan we denken

Mensen die van avontuurlijke vakanties houden vinden het natuurlijk geweldig om in een onderwaterhotel te logeren. En ook kunnen we ons wel een voorstelling maken van een team onderzoekers dat een aantal weken onder water zit. Maar het wordt anders als we het hebben over langdurig of permanent onder water wonen. Wie zou dat willen? Hoewel de technologie wel bestaat, heeft niemand ooit eerder geprobeerd om een sub-aquatische gemeenschap te stichten. Bovendien zou wonen in zulke onderwaterkolonies alleen voor de meest welvarenden weggelegd zijn. Ook zijn er nog onduidelijkheden over andere voedselbronnen, hoe de luchtvoorziening geregeld zou worden en hoe men van plan is om afval te verwerken. Ook kan het bouwen van hele steden in de oceaan leiden tot ecologische rampen.

Een drijvende stad
Hoewel de technologie wel bestaat, heeft niemand ooit eerder geprobeerd om een sub-aquatische gemeenschap te stichten. Bovendien zou wonen in zulke onderwaterkolonies alleen voor de meest welvarenden weggelegd zijn.

Toch is het toevlucht nemen tot alternatieve habitats waarschijnlijk eerder nodig dan we denken. Over honderd jaar is de zeespiegel met enkele meters gestegen. Dat betekent dat steden als New York, Los Angeles, Londen, Venetië, Shanghai, Bangkok, Mumbai en vele andere in de wereld voor het einde van de eeuw waarschijnlijk onder water verdwijnen.

Omdat leven aan land in de toekomst een steeds grotere uitdaging wordt, is leven in een onderwatergemeenschap misschien niet eens zo’n vreemd idee.

Share via
Copy link