Proef de toekomst: hoe AI onze smaakbeleving verandert

• Samenvatting
• Introductie: De impact van AI op de voedingsindustrie
• Wat is de beste AI om met deze wijn te combineren?
• Voorbeeld: de AI-sommelier
• Dit algoritme zorgt ervoor dat elke maaltijd die je eet perfect is
• Voorbeeld: een AI-smaakkaart
• Elektronische tong geeft robots smaakbeleving
• Voorbeeld: een robot die kan proeven
• Jouw volgende chef-kok zou zomaar een AI kunnen zijn
• Voorbeeld: Giuseppe, een AI-chef
• Zin in de toekomst
• Geleerde lessen

Samenvatting

AI heeft de afgelopen jaren bijna elk aspect van ons leven veranderd. We werken, leven en spelen anders dan voorheen. Nu hebben onderzoekers hun zinnen gezet op een van de meest bepalende kenmerken van de menselijke ervaring: onze smaakbeleving. Kan AI deze zeer persoonlijke en subjectieve ervaring namaken of  zelfs verbeteren?

• Onderzoekers hebben een algoritme ontwikkeld dat gebruikers kan helpen beslissen welke wijn het beste bij hun maaltijd past.
• Een Israëlische startup heeft een algoritme ontwikkeld dat de maaltijden van een gebruiker kan personaliseren zodat deze aansluiten bij hun smaakvoorkeuren.
• Onderzoekers van Penn State University hebben een robot voorzien van smaak
• Giuseppe is een AI-chef die de smaak van dierlijk voedsel kan nabootsen met behulp van plantaardige ingrediënten.
• Mordor Intelligence schat dat de waarde van AI in de voedingsindustrie zal groeien van 9,68 miljard dollar vandaag naar 48,99 miljard dollar in 2029.

Hoewel menselijk talent in de keuken altijd nuttig zal blijven, kan AI de sleutel zijn tot een toekomst waarin iedereen altijd toegang heeft tot voedsel dat zowel voedzaam als smakelijk is. Maar verandert deze ontwikkeling onze relatie tot voedsel?

Introductie: De impact van AI op de voedingsindustrie

De afgelopen jaren heeft artificiële intelligentie (AI) zijn rol in de maatschappij versterkt. Het is de onzichtbare assistent die onze vakantiefoto’s met bijna enge nauwkeurigheid tagt en – als je in Los Angeles woont – de efficiënte koerier die ervoor zorgt dat je bestelde eten gloeiend heet en precies op tijd arriveert. De invloed ervan is zo vergaand dat we als mensen gedwongen worden opnieuw naar onze rol in de samenleving te kijken. Wat betekent het om mens te zijn in een tijd waarin machines menselijke capaciteiten kunnen nabootsen of zelfs overtreffen?

AI transformeert alles, van de manier waarop we ons werk doen tot de invulling van onze vrije tijd. Nu richten onderzoekers hun aandacht op een belangrijke menselijke ervaring: onze smaakbeleving. Iedereen weet dat eten meer is dan voeding om te overleven: smaak raakt aan cultuur, herinnering en emotie. Het is een zintuiglijke reis die ons verbindt met onze kindertijd, ons cultureel erfgoed en onze meest intieme momenten.

Toch willen AI-onderzoekers nu juist deze diep persoonlijke ervaring proberen te begrijpen, repliceren en – indien mogelijk – verbeteren. Hoe zou onze AI-gedreven culinaire toekomst eruit kunnen zien en hoe wordt onze relatie met voedsel op dit moment getransformeerd?

“Als we machines leren om net als mensen zintuiglijke ervaringen te gebruiken, krijgen we algoritmes die echt waardevol zijn voor de gebruiker”.

Serge Belongie, hoogleraar aan de Universiteit van Kopenhagen

Voorbeeld: de AI-sommelier

Het selecteren van de perfecte fles wijn voor bij een maaltijd kan zelfs voor ervaren wijnliefhebbers een uitdagende taak zijn, maar AI kan je hierbij helpen.

Een van onze meest aloude bezigheden is het genieten van een glas wijn. Uit sommige grotschilderingen is gebleken dat mensen al in 7000 v.Chr. wijn produceerden en dronken. Door de geschiedenis heen heeft wijn een belangrijke rol gespeeld bij sociale bijeenkomsten, religieuze ceremonies en zelfs medische ingrepen. Wijn heeft hierdoor een duidelijke plek veroverd in de maatschappij.

Vandaag de dag is wijn nog altijd overal aanwezig. De wereldwijde wijnindustrie is de afgelopen decennia geëxplodeerd, waarbij liefhebbers nu kunnen kiezen uit meer dan 100.000 verschillende merken die samen een enorme verscheidenheid aan smaken aanbieden.

Voor iedere smaak en gelegenheid is er een passende wijn. Deze overvloed aan keuze kan echter ook overweldigend zijn, vooral voor degenen die nieuw zijn in de wijnwereld of die hun horizon willen verbreden buiten hun gebruikelijke favorieten. Het is dan ook niet raar dat veel wijndrinkers het moeilijk vinden de perfecte fles te kiezen uit al die opties. Gelukkig is er nu een AI-gestuurde oplossing die ieder individu kan bijstaan in het maken van deze nog altijd zeer persoonlijke keuze.

Deze wijnproevende AI helpt je de perfecte wijn te vinden

Een groep onderzoekers van de Technische Universiteit van Denemarken, de Universiteit van Kopenhagen en het Californische Instituut voor Technologie komen met een doorbraak op het gebied van kunstmatige intelligentie: ze hebben een AI ontwikkeld die kan ‘proeven’.

Dankzij deze innovatie kan de AI wijnadviezen geven die volledig aansluiten bij iemands persoonlijke smaak. In tegenstelling tot bestaande wijnapps die adviezen vooral op etiketten en algemene recensies baseren, kun je met deze nieuwe aanpak de wijnen veel nauwkeuriger selecteren.

Om het algoritme genoeg input te geven en de verschillende smaakvoorkeuren te leren kennen, nodigden de onderzoekers 256 wijnliefhebbers uit om verschillende wijnen te proeven en ze op hun smaak te beoordelen. Deze waardevolle smaakervaringen werden vervolgens gekoppeld aan de databank van Vivino, die bekendstaat om zijn omvangrijke verzameling wijnlabels en gebruikersbeoordelingen. Met deze informatie ontwikkelden de onderzoekers een algoritme dat liefhebbers helpt wijnen te vinden die passen wat zij lekker vinden smaken én passen bij het gekozen budget.

Volgens professor Serge Belongie, medeauteur van het onderzoek, kan het integreren van menselijke zintuiglijke ervaringen in AI-systemen de nauwkeurigheid ervan aanzienlijk verbeteren. In dit geval kan de AI de smaakvoorkeuren van mensen bijvoorbeeld beter begrijpen en voorspellen. “We zien dat wanneer de algoritmes informatie van wijnlabels en recensies combineren met gegevens van wijnproeverijen, ze betere voorspellingen kunnen doen over je smaakvoorkeuren dan wanneer ze alleen afgaan op traditionele data als afbeeldingen en tekst.”

“Dus als we machines leren om net als mensen zintuiglijke ervaringen te gebruiken, krijg je algoritmes die echt waardevol zijn voor de gebruiker”, legt hij uit. Volgens  de onderzoekers is deze vernieuwende aanpak niet alleen van toepassing op wijn, maar kan het ook op andere dranken en zelfs op voedsel toegepast worden. Dit opent de deur naar allerlei veelbelovende mogelijkheden, variërend van op maat gemaakte recepten en productaanbevelingen tot een volledig gepersonaliseerd weekmenu.

“Als je eten kunt printen, dan moet ook de mogelijkheid bestaan om de smakelijkheid ervan te bepalen”.

Yuval Klein, oprichter en CEO van MAMAY Technologies

Dit algoritme zorgt ervoor dat elke maaltijd die je eet perfect is

AI belooft de manier waarop we eten revolutionair te veranderen. Door individuen te matchen met hun ideale maaltijden op basis van persoonlijke smaakvoorkeuren wordt een perfecte balans van smaken gegarandeerd.

Zou het niet geweldig zijn als elke maaltijd die je eet de perfecte smaakbalans zou kunnen bieden om je smaakpapillen te prikkelen? We weten allemaal hoe het is om overweldigd te worden door een enkele smaak die het gerecht domineert, waardoor we teleurgesteld raken en verlangen naar iets dat complexer en interessanter is. Meestal willen we iets dat in één keer aan alle eisen voldoet: zoet, zout én een vleugje umami.

Maar het vinden van die perfecte combinatie kan een uitdaging zijn, vooral als we nieuwe keukens willen ontdekken of proberen een gebalanceerd dieet te volgen. Zelfs als we een gerecht vinden dat we lekker vinden, kan het moeilijk zijn om die ervaring consistent te repliceren, omdat zoveel factoren het eindresultaat kunnen beïnvloeden, inclusief de kwaliteit van de ingrediënten en de vaardigheid van de chef-kok. Nu heeft een groep onderzoekers hun eetlust aan het werk gezet met een algoritme dat tot doel heeft mensen keer op keer te matchen met hun ideale maaltijden.

Voorbeeld: een AI smaakkaart

De Israëlische startup Mamay Technologies werkt aan een AI-toepassing die de ‘objectieve’ smaak van een voedsel of drank analyseert op basis van verschillende belangrijke maatstaven, waaronder zoetheid en zuurheid.

In plaats van te vertrouwen op de meningen van critici, gebruikt het bedrijf een chemisch proces genaamd high-performance liquid chromatography (HPLC) om de smaak van het product op moleculair niveau te meten en het ‘zoetheidsprofiel’ te bepalen. Het proces wordt toegepast op alle smaakstatistieken, waarna aan elk item een ​​waarde wordt toegekend op de door het bedrijf ontwikkelde ‘Taste Gage’-schaal. Daarop meten ze de sensorische impact van het voedsel of de drank.

Het bedrijf is onlangs een samenwerking aangegaan met Chinese bedrijven die met behulp van geautomatiseerde systemen voedsel voor schoolkinderen bereiden. Met behulp van de technologie van Mamay kunnen deze bedrijven de individuele smaakvoorkeuren van elk kind registreren en deze informatie vervolgens gebruiken om hun maaltijden te personaliseren, zodat elk gerecht een succes wordt.

“Als een robot pasta maakt, kunnen we de pittigheid makkelijk aanpassen”, legt Yuval Klein, oprichter en CEO van Mamay Technologies, uit. Klein gelooft dat gepersonaliseerde voeding de toekomst heeft, en hij wil dat zijn bedrijf voorop loopt in deze trend. “Als je eten gaat printen, dan moet je ook met de printer communiceren hoe smakelijk dat eten wordt”, voegt hij eraan toe.

Elektronische tong geeft robots een smaakbeleving

Ondanks de aanzienlijke vooruitgang die de afgelopen jaren is geboekt met AI blijven sommige aspecten van de menselijke intelligentie een uitdaging. Emotionele intelligentie is daar een voorbeeld van.

Een algoritme kan de nuances in de subjectieve menselijke perceptie niet echt begrijpen. Bijvoorbeeld waarom we iets leuk vinden. Het lezen en gebruiken van de zintuigen vindt AI nog moeilijk. Een van de beste voorbeelden van de rol die emotionele intelligentie in ons leven speelt, zit hem in onze eetgewoonten. Laten we eerlijk zijn: de reden dat we na het hoofdgerecht naar dat stuk chocoladetaart grijpen, is niet uit een of andere fysiologische noodzaak.

Hoewel de hersenmechanismen die de hongerperceptie en de controle van de eetlust regelen nog geheimen kennen, hebben recente ontwikkelingen op het gebied van beeldvorming van de hersenen ons een kijkje gegeven in de manier waarop smaak wordt verwerkt in de smaakcortex. We weten nu bijvoorbeeld dat smaakreceptoren op de menselijke tong chemische gegevens vertalen in elektrische impulsen, die vervolgens naar de hersenen worden overgebracht, waardoor we smaken kunnen waarnemen en onderscheiden.

Voorbeeld: een robot die kan proeven

Onderzoekers van Penn State hebben een robot uitgerust met een elektronische tong waarmee hij smaak kan ervaren.

Door de nabootsing van dit menselijke proces is een team van onderzoekers van de Penn State University erin geslaagd een biomimetisch systeem te creëren dat tot nu toe onderontwikkeld was. Het bestaat uit een elektronische ‘tong’ en ‘smaakcortex’ waarmee robots – tot op bepaalde hoogte – smaak kunnen ervaren. Om dit te bereiken combineerden de onderzoekers chemitransistors, sensoren die gas- en chemische moleculen kunnen detecteren, met memtransistors die neuronale activiteit kunnen nabootsen. Hierdoor kon het systeem het smaakgevoel simuleren over het volledige spectrum van primaire smaaksensaties: zoet, zout, zuur, bitter en umami.

Volgens Saptarshi Das, universitair hoofddocent technische wetenschappen en mechanica aan Penn State University, zou deze innovatieve technologie een breed scala aan nuttige toepassingen kunnen hebben. We zouden het bijvoorbeeld kunnen gebruiken om gepersonaliseerde, door AI samengestelde diëten aan te bieden die zowel de emotionele verlangens van de persoon bevredigen als hem helpen af ​​te vallen, of om op maat gemaakte culinaire hoogstandjes aan te bieden in restaurants. Zou jij benieuwd zijn of een robot van hetzelfde eten geniet als jij?

“Een computer kan veel meer informatie bevatten dan het menselijk brein en sneller meer opties aanbieden, maar het is aan ons om die opties te beoordelen.”

Nikhil Dorsey, oprichter van de culinaire AI-startup CloudChef

Jouw volgende chef-kok zou wel eens een AI kunnen zijn

Om klimaatverandering effectief te bestrijden en een milieuvriendelijke toekomst veilig te stellen, moeten we onze manier van voedselproductie radicaal veranderen.

Nu de urgentie om de klimaatverandering aan te pakken groter wordt, wordt de mondiale voedselindustrie geconfronteerd met toenemende druk om haar ecologische voetafdruk te verkleinen. Een cruciaal onderdeel hierbij is de transitie naar duurzamer produceren en consumeren, waaronder het kiezen voor een plantaardig dieet en het terugdringen van voedselverspilling.

Het huidige voedselsysteem, dat sterk afhankelijk is van de veeteelt en hulpbronnenintensieve landbouw draagt ​​aanzienlijk bij aan de uitstoot van broeikasgassen, ontbossing en waterschaarste.

We hebben gewoon een radicale herziening van de hele voedselindustrie nodig om een leefbare toekomst veilig te stellen. Dat betekent dat we ook nieuwe technologieën moeten omarmen. Innovatieve oplossingen zoals verticale landbouw, precisielandbouw en alternatieve eiwitbronnen zoals vlees middels laboratoriumteelt en producten op basis van insecten kunnen een cruciale rol spelen bij het creëren van een veerkrachtiger en milieuvriendelijker voedselsysteem.

Voorbeeld: Guiseppe, een AI-chef

Het Chileense foodtechbedrijf The Not Company heeft een AI-chef ontwikkeld, genaamd Giuseppe, die de smaak van dierlijk voedsel kan nabootsen met behulp van plantaardige ingrediënten.

In tegenstelling tot een menselijke chef-kok gebruikt Giuseppe het algoritme om de smaak, textuur en voedingsstoffen van dierlijk voedsel te berekenen en te repliceren met behulp van plantaardige ingrediënten. Hij doet dit door een uitgebreide database met planten te doorzoeken totdat hij de juiste combinatie van ingrediënten vindt die de dierlijke ervaring kunnen repliceren. “Guiseppe vindt ongebruikelijke verbanden tussen planten die hij eerder heeft geclassificeerd op moleculair, nutritioneel, sensorisch en fysiochemisch niveau”, zegt Pablo Zamora, medeoprichter van NotCo.

Ondanks enkele indrukwekkende resultaten is Giuseppe niet immuun voor fouten. Hij slaagde er bijvoorbeeld ooit in om melk te maken die net zo smaakte als echte melk, maar er was één opmerkelijk verschil: de drank was roze. Om ervoor te zorgen dat dit niet nog een keer gebeurt, wordt elk recept dat Giuseppe bedenkt geanalyseerd door een team van echte chef-koks en wetenschappers. Als ze problemen ontdekken, wordt het recept aan hem teruggestuurd voor verdere aanpassingen.

NotCo hoopt dat de AI-chef zal helpen een nieuw tijdperk in de voedingsindustrie in te luiden, waarin we kunnen blijven eten waar we van houden zonder daarbij de natuur te schaden met de productieprocessen. Enkele van de tot nu toe uitgebrachte producten zijn NotMilk, een op erwten gebaseerd alternatief voor koemelk, evenals de vleesvervangers NotChicken en NotBurger.

Zin in de toekomst

Hoewel AI belooft de voedingsindustrie op zijn kop te zetten, zal de menselijke factor een essentieel onderdeel blijven van de culinaire ervaring.

Als er één conclusie is die we kunnen trekken uit de voorbeelden die we doorgenomen hebben, is het dat AI een hoeksteen zal zijn van de voedselindustrie van morgen. Een rapport uit 2024 van marktonderzoeksbureau Mordor Intelligence schat dat de waarde van AI in de voedingsindustrie de komende vijf jaar exponentieel zal groeien, van 9,68 miljard dollar vandaag naar 48,99 miljard dollar in 2029.

Landbouw en veeteelt zijn de gebieden die het meest van AI zullen merken de komende jaren. Hoewel dat in eerste instantie misschien niet zo spannend lijkt als een AI-chef, bedenk dan hoe snel de wereldbevolking groeit. In 2050 zullen we wereldwijd tien miljard monden moeten voeden, dan is de hulp van AI eigenlijk onmisbaar.

Naarmate de tijd verstrijkt, zal de aanwezigheid van AI op culinair gebied waarschijnlijk behoorlijk intensief worden. Concepten zoals een algoritme dat jou kan matchen met jouw perfecte maaltijd lijken vandaag de dag misschien nog een utopie of een leuke fantasie, maar in de niet al te verre toekomst kunnen ze net zo alledaags zijn als je favoriete bezorgapp die je nu al regelmatig gebruikt.

Stel je het restaurant van de toekomst voor, waar de keuken al toegang heeft tot jouw voorkeuren en dieetbeperkingen en direct aan je behoeften kan voldoen. Je hoeft het menu niet meer zorgvuldig te checken voor glutenvrije opties: de AI heeft er al rekening mee gehouden.

Tegelijkertijd is koken een klassiek tijdverdrijf voor mensen en dat zal waarschijnlijk altijd zo blijven. Het zou natuurlijk kunnen dat het na enige tijd begint te vervelen dat een algoritme steeds de perfecte maaltijdkeuze maakt. Waar blijft dan de magie van het ontdekken? 

“Je komt naar het restaurant voor de ‘touch’ van de chef”, zegt Nikhil Dorsey, oprichter van de culinaire AI-startup CloudChef. “Een computer kan veel meer informatie bevatten dan het menselijk brein en sneller meer opties aanbieden, maar het is aan ons om die opties te beoordelen.” Hoewel AI ons ongekende gemakken en een nogal voorspelbaar soort perfectie kan bieden, zullen sommige aspecten van de culinaire ervaring altijd menselijk zijn.

Geleerde lessen

Naarmate AI bedrevener wordt in het begrijpen en opnieuw creëren van complexe smaken, ontgrendelt het nieuwe mogelijkheden voor het personaliseren van eten en drinken en het verbeteren van culinaire ervaringen. Hoewel de menselijke touch altijd centraal zal staan, is het belangrijk om na te denken over een nieuwe wereld waarin ons voedsel beter kan worden afgestemd op onze persoonlijke behoeften, terwijl we tegelijk grotere kwesties zoals voedselschaarste kunnen aanpakken.

• AI zal een cruciale rol spelen in meerdere aspecten van de voedselindustrie van morgen.
• De impact zal in het begin vooral beperkt blijven tot gebieden als landbouw en veehouderij.
• In de loop van de tijd zal het ook steeds meer worden toegepast in restaurants waardoor elke maaltijd aansluit bij onze smaakvoorkeuren en dieetwensen.
• Desondanks zullen sommige aspecten van de culinaire ervaring altijd menselijk blijven.

Deze nieuwe horizon roept ook interessante vragen op: als AI onze culinaire ervaringen hervormt, verandert dit dan ook onze culturele relatie met eten? En welke nieuwe smaken en eettradities kunnen voortkomen uit een door AI beïnvloede smaakpalet? Terwijl we deze nieuwe wereld van smaak betreden, worden we ook uitgenodigd om na te denken over de toekomst van voedsel, één hap (of byte) per keer.